पशु कार्यालयका डा. बर्मा विरुद्ध अख्तियारमा उजुरी

केशव बि.क.
मुस्ताङ १७ आश्विन
    जिल्ला पशुसेवा कार्यालय मुस्ताङका वरिष्ठ पशु विकास अधिकृत डा. नन्दलाल बर्मा विरुद्ध अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग क्षेत्रीय कार्यालय पोखरामा उजुरी परेको छ । चाडपर्वको अवसर पारेर जिल्लाबाट निर्यात हुने भेडाच्याङग्रामा घोटला गरेको भन्दै अख्तियारमा उजुरी परेको हो । 
  डा. बर्माले भेडाच्याङग्राको भेटनरी प्रमाणीकरण गरी प्रति भेडा १५ रुपैयाँका दरले शुल्क लिई ब्यापारीलाई मलेप रसिद नदिएको भन्दै सिन्धुपाल्चोकका भेडाच्याङग्रा ब्यापारी शेरबहादुर स्याङवोले जिल्ला प्रशासन कार्यालय मुस्ताङ मार्फत अख्तियारमा उजुरी दिएका हुन् ।
    हामीले ५०० वटा भेडाच्याङग्रा खरिद गरी जोमसोम ल्याई पशुसेवा कार्यालय जोमसोमका प्रमुख डा. नन्दलाल बर्मा संग भेटनरी प्रमाणीकरण गरी प्रतिगोटा भेडाच्याङग्रा रु. १५ का दरले चेकजाँच खर्च भनि राजस्व रकम बुझायौँ र हामी भेडाच्याङग्रा लिएर झ¥यौँ । म्याग्दी जिल्लामा पुगेपछि प्रहरीले हामीलाई राजस्व तिरेको रसिद देखाएपछि मात्र च्याङग्रा लैजान दिने भन्दै रोक्यो र हामी पुनः रसिद लिन पशुसेवा कार्यालय जोमसोम फर्कियौँ । रसिद नदिएको बारे बुझ्दा हामी ठगिएको महशुस गरी अख्तियारमा उजुरी दियौँ । भेडाच्याङग्रा ब्यापारी स्याङवोले भने ।
    डा. बर्माले जिल्लाबाट बाहिरिने भेडाच्याङग्राको भेटनरी प्रमाणीकरण बापतको रकम लिई सोही दिन बिहानै पोखरा झेरेको र कार्यालयका अन्य कर्मचारीलाई आफुले तिरेको राजस्वको मलेप रसिद माग्दा हाकिम सावले गरेको कामको यहाँ रेकर्ड छैन बिना रेकर्ड हामीले रसिद दिन सक्दैनौँ भनि पठाएको स्याङवोले बताएका छन् ।
    उनीहरुले डा. बर्मालाई कारबाही गरी आफुले तिरेको रकम दिलाई पाउँ भनि अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोलाई अनुरोध गरेका छन् । डा. बर्माले भने स्वास्थ्य परिक्षण गर्ने काम आफ्नो क्षेत्राधिकार भित्र पर्ने भएकाले गरेको र कुनैपनि आर्थिक लेनदेन नगरेकाले आफुलाई सुनियोजित रुपमा फसाउन खोजिएको प्रतिक्रिया दिए ।  
   सिन्धुपाल्चोक जिल्ला गोल्छा गाविस ४ का शेरबहादुर स्याङवो र सोही जिल्ला मांखा गाविस ४ का मेख बहादुर नेपालले लोमान्थाङका नुर्वु गुरुङ र मुक्तिनाथका ध्याप्के गुरुङबाट २५०÷२५० गरी ५०० गोटा भेडाच्याङग्रा किनेका थिए ।
त्यसैगरी मुस्ताङबाट बाहिरिएका भेडाच्याङग्राको स्वास्थ्य परीक्षण बिनै निरोगिताको प्रमाणपत्र जारी भएको छ । मुस्ताङको पशुसेवा कार्यालयले दसै तिहारका लागि निकासी भएका भेडाच्याङग्राको स्वास्थ्य परीक्षण बिनै निरोगिताको प्रमाणपत्र दिएको हो ।
एक हप्ता पछिको मिति राखेर निरोगिताको प्रमाणपत्र दिइरहेका कर्मचारीहरुले रसिद नदिएको र मनपरी शुल्क लिएको ब्यवसायीले गुनासो गरेका छन् ।
एक पटक जारी भएको निरोगिताको प्रमाणपत्र ३ दिनका लागि मात्र लागु हुन्छ । त्यसपछि सम्बन्धित ठाउँमा पुगेर अर्को प्रमाणपत्र बनाउनुपर्छ । पशु ढुवानी मापदण्डको विपरीत जारी भएको निरोगिताको पमाणपत्र नक्कली भएको पुष्टि भएको छ ।
फोटोकपी पेपरमा भएको निरोगिताको प्रमाणपत्र मान्य नहुने ऐनमा उल्लेख छ । सरकारले तोकेको भन्दा फरक ढाँचा र फोटोकपीको पानामा प्रमाणपत्र जारी भएको छ । पहेलो रंगको प्रमाणपत्रमा पशुको उत्पत्ती, निकासी हुने माध्यम, लैजाने ठाउँ, संख्या, फर्म लगायतका विवरण उल्लेख गर्नुपर्छ ।
ठूलो संख्यामा रहेका भेडाच्याङग्राको एकएक गरेर स्वास्थ्य परिक्षण गर्न सम्भव नभएको पशु सेवाका कर्मचारीले तर्क गरेका छन् । पशु चिकित्सक उत्तमकुमार नेपालले आफ्नो नजरमा परेसम्मका भेडाच्याङग्राको स्वास्थ्य परिक्षण गरेर मात्रै निरोगिताको प्रमाणपत्र दिएको दावी गरेका छन् ।

हजारौँ तीर्थयात्रीले कागबेनीमा पिण्ड तर्पण गरे

केशब बि.क.
मुस्ताङ १४ आश्विन
    कागबेनी आएर पिण्डदान गरे पुण्य लाभ मिल्छ र अनि पितृ पनि खुःशी हुन्छन भन्ने विश्वासका साथ मुस्ताङमा श्राद्ध गर्न आएको हुँ । चितवनका कृष्णराम सापकोटाले भने । उनी श्राद्ध गर्न मुस्ताङ आएका हुन् । उनी संगै १२ जनाको ग्रुप मुस्ताङमा श्राद्ध गर्न आएको छ ।
 विगतका वर्ष देखि नै सोह्रश्राद्ध सुरु भएको दिनदेखि मुस्ताङ आउने तीर्थयात्रीको घुँईचो लाग्ने गरको छ । देशका विभिन्न ठाउँका श्रद्धालु भक्तजनहरु मुस्ताङमा पितृलाई पिण्ड तर्पण गर्न आएका छन् । पितृलाई खुःशी पार्दै पुण्य कमाउन स्याङजाका नरहरी कार्की पनि मुस्ताङ आएका छन् । कागबेनीमा श्राद्ध गरे पुण्य मिल्ने उनको तर्क छ । उनी संगै श्राद्ध गर्न आउनेको भिड पनि ठुलै छ ।
सोह्रश्राद्धमा कागबेनीमा पुगेर पितृलाई पिण्डदान गरेमा पुण्य लाभ हुने धार्मिक विश्वास रहिआएको छ। सोह्रश्राद्धको अन्तिम दिनसम्म सडक तथा हवाई मार्ग भएर मुस्ताङ आउने तीर्थयात्रीको सङ्ख्या बढेको हो। हिन्दुहरुको पवित्र धार्मिक तीर्थस्थल मुक्तिनाथ र कागबेनीमा बर्षेनी हजारौँको संख्यामा नेपाल तथा भारताका तीर्थयात्रीहरु आउने गरेका छन् । 
    आश्विन कृष्ण प्रतिपदा देखि सुरु भएको सोह्रश्राद्ध शुक्रबार सकिएको छ । आश्विन १४ गते शुक्रबार सम्ममा करिब ५० हजार तीर्थयात्रीले काली र गण्डकीको संगम स्थल कागबेनी पुगेर पिण्ड तर्पण गरेको पण्डित हरि सापकोटाले जानकारी दिए ।
    नेपालका हिन्दु हुन या भारतिय हिन्दु प्रत्येक वर्ष आश्विन र चैत महिनाको कृष्ण प्रतिपदा तिथिमा पितृलाई पिण्डदान गरि पुण्य लाभ लिन कागबेनीमा आउने गरेका छन् ।  मुस्ताङको यातयातमा भएको सिण्डिकेटको अन्त्य भएसंगै श्रद्धालु भक्तजनहरु आफ्नै ठाउँबाट सवारी साधन बुकिङ गरी अर्थात आफ्नै सवारी साधन लिएर मुस्ताङमा आएका छन् ।
    गत वष भारतीय नाकाबन्दी र विनाशकारी भूकम्पको कारण कागबेनीमा पितृतर्पण गर्न एकदमै न्यून मात्रामा धार्मिक पर्यटक भित्रिए पनि यस वर्ष भने त्यसमा उल्लेख्य रुपमा सुधार आएको र धेरै धार्मिक पर्यटक भित्रिएको बताइएको छ पर्यटन सिजन सुरु भएसँगै मुस्ताङका होटल आन्तरिक पर्यटकले भरिभराउ भएका छन्।
धार्मिक, आन्तरिक पर्यटकको सिजन सुरु भएसंगै यहाँका होटलहरु पनि भरिभराउ भएका हुन् । होटलहरुमा दिनानुदिन अतिथिहरुको चाप बढिरहेको होटल ब्यबसायीहरु बताउँछन् । मुस्ताङमा धार्मिक तथा आन्तरिक पर्यटकको चाप बढेपछि यहाँका फुटकर÷खुद्रा ब्यापारीहरुको व्यापार पनि सप्रिएको छ । चाडपर्वको सिजन संगै स्याउ टिप्ने र ढुवानी गर्ने समय भएकाले पनि मुस्ताङमा अहिले चहलपहल बढिरहेको छ ।

नेकपा एमाले मुस्ताङको जिल्ला अधिवेशन सुरु

नेकपा माओवादीका पूर्व सचिव सहित ५० जना एमालेमा प्रवेश

मुस्ताङ साप्ताहिक
मुस्ताङ, १४ आश्विन
    राष्ट्रको स्वाभिमान, एकता र समृद्धिका लागि संविधान कार्यान्वयन गरौँ पार्टी सांगठनिक र वैचारिक क्षमता वृद्धिका लागि अभियान संचालन गरौँ भन्ने मुल उद्घोषका साथ नेकपा एमाले जिल्ला कमिटि मुस्ताङको छैँटौँ जिल्ला अधिवेशन शुक्रवार देखि जोमसोममा सुरु भएको छ ।
    पानसमा दिप प्रज्वोलन गरी कार्यक्रमको उद्घाटन गर्दै नेकपा एमाले पोलिटब्यूरो सदस्य एवं प्रदेश नं. ४ का सहसंयोजक गणेश तिमिल्सिनाले खुःशी नेपाली र समृद्ध नेपाल एमालेको मुख्य एजेण्डा भएकाले देश बनाउने भिजनका साथ राष्ट्र निर्माणका लागि नेकपा एमालेले अगुवाई गर्नुपर्ने बताए । देशको विकास र सबै वर्गको हकहितको पक्षमा कामगर्ने एकमात्र पार्टी एमाले भएको भन्दै तिमिल्सिनाले एमाले लाई समर्थन गर्दै सबै सक्रिय रुपमा लाग्नुपर्ने बताए ।
    त्यसैगरी व्यवस्थापिका सांसद श्रीमाया थकालीले नेपाली जनताको पार्टी एमाले भएको भन्दै समृद्ध राष्ट्र निर्माणका लागि सबै एक ठाउँमा उभिनुपर्ने विचार ब्यक्त गरिन् । पैसाको चलखेलका कारण २०७० सालको निर्वाचनमा मुस्ताङबाट नेकपा एमालेले पराजय भोग्नु परेको भन्दै थकाललीले पैसाको लागि आफ्नो अधिकार नबेच्न आग्रह गरिन् ।
    उद्घाटन समारोहमा बोल्दै सांसद महेन्द्र शेरचनले संगठन बलियो भएमात्र पार्टी बलियो हुने भएकाले सबै पक्षलाई समेटेर अगाडी बढनुपर्ने बताए । त्यस्तै नेकपा एमाले जिल्ला कमिटि अध्यक्ष चन्द्रमोहन गौचनले पार्टीलाई विभिन्न तह र तप्काबाट सहयोग गर्ने सम्पूर्णलाई धन्यवाद दिँदै एमाले विकासवादी पार्टी भएकाले देश विकासको लागि नेकपा एमालेलाई सहयोग गर्न आग्रह गरे ।     कार्यक्रममा नेकपा एमाले केन्द्रिय निर्वाचन आयोगका सचिव माधव पौडेल, केन्द्रिय लेखा आयोगका द्धय विद्या ढकाल र ढाकाराम अर्याल, नेकपा एमालेका पूर्व सभासद चन्द्र बहादुर गुरुङ, नेकपा माओवादी केन्द्रका प्रतिनीधि सुक बहादुर बि.क, भूपू सहायक मन्त्री नरबहादुर हिराचन, अनेम संघकी सचिव सुन्देवी रसाईली, निजामति कर्मचारी संगठनका अध्यक्ष मोतिलाल चपाई, नेपाल शिक्षक संगठनका अध्यक्ष प्रेम प्रसाद गौतम लगायतले शुभकामना मन्तव्य व्यक्त गरेका थिए ।
    सो अवसरमा नेपाली काँग्रेस र नेकपा माओवादी (केन्द्र, क्रान्तिकारी) पार्टी परित्याग गरि नेकपा माओवादीका पूर्व सचिव रिङजिङ नामग्याल गुरुङ सहित ५० जना कार्यकर्ता नेकपा एमालेमा प्रवेश गरेका छन् ।
    नेकपा एमाले जिल्ला कमिटि मुस्ताङका अध्यक्ष चन्द्रमोहन गौचनको अध्यक्षमा भएको उद्घाटन समारोहको स्वागत पार्टीका उपसचिव आस बहादुर थकाली र पार्टीका सचिव देव गुरुङको संचालनमा सम्पन्न भएको थियो ।

जोमसोममा कर शिविर संचालन हुने

मुस्ताङ साप्ताहिक/मुस्ताङ
मुस्ताङको सदरमुकाम जोमसोममा आश्विन १४ र १५ गते कर शिविर संचालन हुने भएको छ । कोष तथा लेखा नियन्त्रक कार्यालय मुस्ताङ र उद्योग वाणिज्य संघ मुस्ताङको सहयोगमा आन्तरिक राजस्व कार्यालय पोखराले कर शिविर संचालन गर्न लागेको कोष तथा लेखा नियन्त्रक कार्यालयले जनाएको छ । आन्तरिक राजस्व कार्यालयका कर अधिकृत सूर्य सुर्खानीको नेतृत्वमा ४ जनाको टोलीले कोष तथा लेखा नियन्त्रक कार्यालय जोमसोममा कर शिविर संचालन गर्न लागेको कोष नियन्त्रक गोकर्णराज सुयलले जानकारी दिए ।
दुई दिन सम्म संचालन गरिने शिविरमा स्थायी प्यान नम्बर उपलब्ध गराउने, कर संकलन गर्ने र कर विवरण लिने बताईएको छ । उक्त कर शिविरमा उपस्थित भई मौकाको फाईदा उठाउन कोलेनिकाले सम्पूर्ण उद्योगी ब्यवसायीलाई आग्रह गरेको छ ।   

मुस्ताङमा भेडाच्याङग्राको किनबेच शुरु

केशव बि.क.
मुस्ताङ, १२ आश्विन

चाडपर्व नजिकिँदै गर्दा च्याङग्रा खरिद बिक्रीको चहलपहल सुरु भएको छ ।  नेपालीहरुको महान पर्व दशैँतिहारलाई लक्षित गरेर हिमालपारीको जिल्ला मुस्ताङमा भेडाच्याङ्ग्रा किनबेच सुरु भएको हो । मुस्ताङकै स्थानिय व्यापारी र बाहिरी जिल्लाका व्यापारीहरुले भेडाच्याङ्ग्रा खरिद बिक्रि गर्न सुरु गरेका छन् ।
च्याङग्रा व्यापारीहरुले किसानको गोठमा पुगेर भेडाच्याङग्रा खरिद गरिरहेका छन् । रामेछापका उद्धव खडका र रसुवाका रामप्रसाद न्यौपानेले दशैँमा बिक्री गर्नको लागि ४ सय भेडाच्याङग्रा खरिद गरेका छन् । दशैँमा मासुको अत्याधिक माग हुने भएकाले बजारमा बेच्नको लागि उनीहरुले मुस्ताङमा आएर  भेडाच्याङग्रा खरिद गरी देशका विभिन्न ठाउँमा लगेर बिक्रि गर्नेे तयारी गरेको बताए । ‘हामी २ जनाले करिब ८० लाख बराबरका च्याङग्रा किनेका छौँ,’ उनले भने, ‘अब यसलाई विभिन्न ठाउँमा लगेर बिक्री गर्छाै ।’
त्यस्तै रसुवाका व्यापारी दिवाकर न्यौपाने पनि भेडाच्याङग्रा खरिदका लागि मुस्ताङ आएका छन् । न्यौपाने सहित तीन जनाको समुह मुस्ताङ आएको हो । ‘किसानको घर—घरमा पुगेर खरिद गरिरहेका छौँ,’ न्यौपानेले भने, ‘चार सय संकलन गरेर लैजान्छौँ ।’ उनीहरुले सडकबाट हिँडाएर भेडाच्याङग्रा बिक्री गर्दै जाने बताए । दशैँतिहारमा अत्याधिक माग हुने मुस्ताङमा पालेका भेडाच्यङग्रा किनबेचको सिजन सुरु भए पछि किसान पनि बेच्न उत्साहित छन् ।
मुस्ताङमा यस वर्ष करिब २५ हजार भेडाच्याङग्रा बिक्री गर्नको लागि तयारी अवस्था रहेको जिल्ला पशु सेवा कार्यालय मुस्ताङले जनाएको छ । किसानले प्रतिगोटा १९ देखि २१ हजार रुपैयाँमा बिक्री गरेका छन् । चार वर्ष उमेर पुगेर बेच्ने अवस्थामा करिब २५ हजार भेडाच्याङग्रा रहेको पशु कार्यालय मुस्ताङका प्रमुख डा.नन्दलाल बर्माले बताए । ‘दशैँलाई लक्षित गरेर भेडाच्याङग्रा किनबेच सुरु भएको छ,’ बर्माले भने, ‘२५ हजार मुस्ताङबाट निर्यात हुने अनुमान गरिएको छ ।’
जिल्लामा ४१२ किसानले ब्यवसायिक रुपमा भेडाच्याङग्रा पाल्ने गरेका छन् । मुस्ताङको १६ गाविस मध्ये मार्फा, जोमसोम, कागवेनी, झोङ, मुक्तिनाथ, छुसाङ, सुर्खाङ, चराङ, लोमान्थाङ, छोसेर, छोन्हुप गाविसका किसानले च्याङग्रा पाल्दै आएका छन् । मुस्ताङमा उत्पादित भेडाच्याङग्राले बजारको माग थेग्न नसक्ने भएपछि चाडपर्वलाई लक्षित गरेर व्यापारीले तिब्बतबाट समेत भेडाच्याङग्रा ल्याउने गरेका छन् । उपल्लो मुस्ताङका घमी, लोमान्थाङ, चराङ, सुर्खाङ, छोसेर र छोन्हुपका व्यापारीले तिब्बतका भेडाच्यांग्रा ल्याएर स्थानिय भेडाच्याङग्रामा मिसाएर बेच्छन् । यस वर्ष गत भाद्रमा संचालित अन्तरदेशीय व्यापारमेलाबाट यहाँका व्यापारिले करिब १० हजार च्याङग्रा खरिद गरेका छन् । लोमान्थाङका स्थानिय समाजसेवी इन्द्रधारा विष्टले बताए ।
बजारमा हिमाली उच्च चरन क्षेत्रका भेडाच्यांग्राको माग हुने भएकोले मुस्ताङीले तिब्बतबाट ल्याएका भेडाच्याङग्रा मिसाएर बेच्ने गर्छन् । यहाँका भेडाच्याङग्राको मासु स्वादिलो हुने गरेकाले पनि मासु पारखीको रोजाईमा पर्ने गरेको छ ।
मुस्ताङबाट गत वर्ष १९ हजार भेडाच्याङग्रा निर्यात भएको जिल्ला पशु सेवा कार्यालय, मुस्ताङले जनाएको छ । मुस्ताङका किसानले गत वर्ष १९ हजार भेडाच्याङग्रा बेचेर करिब ३६ करोड कमाएका थिए । किसानले भेडाच्याङग्राबाट मनग्य आम्दानी गर्ने गरेका छन् । हाल जिल्लाभरमा ७० हजारको हाराहारीमा भेडाच्याङग्रा रहेको डा. नन्दलाल बर्माले बताए ।
 मुस्ताङबाट भेडाच्याङग्रा खरिद गरी व्यापारीले बिक्रीको लागि बागलुङ, पर्वत, पोखरा, काठमाण्डौ लगायतका ठाउँमा लैजान्छन् । केही किसानले आँफै म्याग्दी, बागलुङ, पर्वत, पोखराका बजारमा लगेर बेच्ने गरेका छन् ।
कार्यालयको सम्पर्कमा आएका किसानको भेडाच्याङग्रा निकासी हुँदा अनिवार्य स्वास्थ्य जाँच गरेर पठाउने गरेको जिल्ला पशुसेवा कार्यालयले जनाएको छ ।
त्यसैगरी नेपाल खाद्य संस्थानले करिब एकहजार पाँचसय भेडाच्याङग्रा काठमाण्डौ लैजाने भएको छ । संस्थानले भेडाच्याङग्राको व्यवस्था गर्नको लागि जिल्ला पशु सेवा कार्यालय, मुस्ताङलाई पत्राचार गरेको छ । र केही च्याङग्राहरु पठाईसकेको बताईएको छ ।

यस वर्ष स्याउ उत्पादनमा ७ प्रतिशतले कमि

केशव बि.क.
मुस्ताङ ११ आश्विन
स्याउको राजधानी भनेर चिनिने हिमालपारीको जिल्ला मुस्ताङमा यस वर्ष स्याउ उत्पादनमा कमि आएको छ । गत वर्षको तुलनामा यस वर्ष स्याउको उत्पादन ७ प्रतिशतले घटेको हो ।  
   गत वर्ष मुस्ताङमा चारहजार आठसय मेट्रिक टन स्याउ उत्पादन भएकोमा यस वर्ष चारहजार चारसय मेट्रिक टन मात्र स्याउ उत्पादन भएको जिल्ला कृषि विकास कार्यालय मुस्ताङका कृषि योजना अधिकृत तप्त बहादुर गुरुङले जानकारी दिए । 
लामो समयसम्म खडेरी पर्नु, गत हिउँदमा कम हिउ परेको, जिजिनामथ किराको आक्रमण, स्याउको फूल फूल्ने बेला तुसारो पर्नाले फूलपात नष्ट हुँदा स्याउको उत्पादन घटेको जिल्ला कृषि विकास कार्यालय मुस्ताङले जनाएको छ ।
जिल्लामा एकहजार पैँचालिस हेक्टर क्षेत्रफलमा स्याउखेती गरिएतापनि तीनसय पचास हेक्टर क्षेत्रफलमा लगाएको बोटबाट मात्र स्याउ उत्पादन हुने गरेको छ । प्रत्येक वर्ष एकसय देखि एकसय दश हेक्टर क्षेत्रफलमा स्याउ खेती विस्तार हुने गरेको वरिष्ठ कृषि विकास अधिकृत सावित्री बरालले जानकारी दिईन् ।
मुस्ताङका १६ गाविस मध्ये टुकुचे, मार्फा, जोमसोम, कागबेनी, मुक्तिनाथ, झोङ, छुसाङ र घमी गाविसमा स्याउ उत्पादन हुने गरेको छ । जिल्ला कृषि विकास कार्यालयका अनुसार मुस्ताङमा रेड डेलिसियस, रोयल डेलिसियस, गोल्डेन डेलिसियस, रिचारेड, फुजी, न्यूरोयल, मुत्सु, अ‍ैकिन, बिनौनी, साउने, राइमर, अम्री, रेड गोल्ड, ब्रामे र चकलेट लगायतका प्रजातिका स्याउ उत्पादन हुने गर्दछन् । 
मुस्ताङको स्याउ सबैभन्दा उत्कृष्ट मानिने हुँदा बजारको खासै समस्या नभएको स्थानिय बताउँछन् । स्याउ पाक्नु भन्दा केही समय अगाडीनै ठेकेदारहरु कृषकको घरमै पुगेर स्याउको बगैचा किन्ने र बैँधोपट्टा गर्ने गर्दछन् । यातयातको सहज पँहुच संगै स्याउको राम्रो मुल्य पाउन थालेपछि यहाँका कृषकको स्याउ खेती तर्फ आकर्षण बढ्दो छ । हाल कृषकले बोटबाटै प्रति केजी ८० देखि १०० रुपैयाँमा स्याउ बिक्री गरेका छन् ।
यहाँका कृषकले स्याउबाट प्रति वर्ष एकलाख देखि एक करोड सम्म आम्दानी गर्ने गरेका छन् । विगतका वर्षमा ठेकेदारहरुले काँचो स्याउ टिपेर बजारमा पु¥याउने गरिएतापनि यस वर्ष वर्षाका कारण विभिन्न ठाउँमा सडक अवरुद्ध हुँदा स्याउ ढुवानीमा समस्या देखिएपछि स्याउ बोटमै पाक्न पाएको छ ।
काँचो स्याउ बजारमा पु¥याउँदा स्वादिलो नहुँने हुँदा स्याउ पूर्ण रुपमा पाकिसकेपछि मात्र टिप्न सल्लाह दिएको कृषि विकास कार्यालयको भनाई छ । जिल्लामा अहिले स्याउ टिप्ने र ढुवानी गर्ने लहर चलिरहेको छ । हालसम्म ४० प्रतिशत स्याउ टिपाई भैसकेको कृषि विकास कार्यालयका गुरुङले बताए ।
जिल्लामा स्याउखेतीको विकास र विस्तार गर्न कृषकलाई प्राविधिक तालिम, सिचाँईको व्यवस्था र ५० प्रतिशत अनुदानमा विरुवा वितरण गर्दै आएको जिल्ला कृषि विकास कार्यालय मुस्ताङले जनाएको छ । 

लेतेमा रणनिति पत्र तर्जुमा ३ दिने कार्यशाला शुरु

 मुस्ताङ साप्ताहिक/मुस्ताङ
मुस्ताङको लेतेमा आश्विन ८ गते देखि महिला संस्थाको अवस्था विश्लेषण तथा रणनिति पत्र तर्जुमा ३ दिने कार्यशाला शुरु भएको छ । महिला तथा बालबालिका कार्यालय मुस्ताङको आयोजना र जनजागृति महिला बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्था लेतेको ब्यवस्थापनमा कार्यशाला संचालन गरिएको हो ।  
 यसैवर्ष दर्ता भएको जनजागृति महिला बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्था लेतेको कार्य समिति र साधारण सदस्य गरी ३० जनाको सहभागितामा संचालित कार्यक्रमको सहजीकरण महिला विकास अधिकृत सावित्रा शाह र महिला विकास निरिक्षक सरीता थकालीले गरेका छन् ।
    संस्थाको सबल र दुर्बल पक्षको विश्लेषण गरी भावि रणनिति तर्जुमा गर्ने र गाविसको मुख्य समस्या सम्बोधन गर्ने गरी निति बनाउने र कार्यान्वयन गर्ने, शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारी, अवसर, चुनौती र सम्भाव्यताको अध्ययन गरी रणनैतिक योजना बनाउने महिला विकास अधिकृत शाहले जानकारी दिईन् ।
    सो अवसरमा जनजागृति महिला बहुउद्देश्यीय सहकारीको आयोजनामा महिला पुरुष सम विकास ३ दिने तालिम संचालन गरिएको छ । सामाजिक लिंग भेदका बारेमा जानकारी गराई यसका असर प्रभाव र चुनौतीहरुको स्वमुल्याङकनको अवसर दिई विद्यमान महिला पुरुष विचको भेदभाव हटाई समतामुलक समाज निर्माणमा सहयोग पु¥याउने उद्देश्यले तालिमको आयोजना गरिएको हो ।  

शिक्षक संघको अध्यक्षमा आचार्य

मुस्ताङ साप्ताहिक/मुस्ताङ
शिक्षक नेपाल शिक्षक संघ मुस्ताङको अध्यक्षमा अनन्तराज आचार्य अध्यक्षमा चयन भएका छन । आश्विन ८ गते जनआदर्श उमावि कोवाङमा भएको नेपाल शिक्षक संघको ८ औँ जिल्ला अधिवेशनले आचार्यलाई अध्यक्षमा चयन गरेको हो । संघको महिला उपाध्यक्षमा लक्ष्मी देवी लम्साल, उपाध्यक्षमा जीवनाथ शर्मा, सचिवमा गोविन्द प्रसाद श्रेष्ठ, सहसचिवमा लोक बहादुर कार्की र कोषाध्यक्षमा सुकदेवि गौचन रहेका छन् ।
त्यसैगरी महिला सदस्यमा खुनाकुमारी न्यौपाने, सदस्यहरुमा दयाराम रेग्मी, नारायण प्रसाद तिमिल्सिना, तुलप्रसाद गौचन, खुमचन्द्र चापागाई, तुलसीनाथ सुवेदी र सनदेवी थकाली रहेका छन् । त्यस्तै केन्द्रिय प्रतिनीधिहरुमा रामु प्रसाद श्रेष्ठ, प्रमेश गौचन र शारदा शेरचन चयन भएका छन् । मनोनित सदस्य एवं प्रतिनीधिहरु कार्य समितिको बैठकले मनोनित गर्ने बताईएको छ ।

भारतिय राजदुत रे द्धारा योगेन्द्र उमाविको उदघाटन

    मुस्ताङ साप्ताहिक /मुस्ताङ
आश्विन ७ गते शुक्रवार भारतिय राजदुत रञ्जित रेले योगेन्द्र उमावि टुकुचेको उद्घाटन गरेका छन् । योगेन्द्र उमावि को भवन निर्माणमा भारतले सहयोग गरेको थियो ।
    विद्यालयको उद्घाटन पश्चात राजदुत रेले मार्फाको राजखोलाको अनुगमन तथा मार्फा खोलामा आएको बाढीलाई रोक्न तटबन्द निर्माणको लागि सहयोग गर्ने प्रतिवद्धता ब्यक्त गरेका छन् ।
    त्यसपश्चात भारतिय राजदुतले कागबेनी, मुक्तिनाथ, झारकोटमा भारतिय लगानीमा निर्मित नदि तटबन्द, गुम्बा र उपल्लो मुस्ताङमा भारतको लगानीमा संचालित योजनाहरुको अनुगमन र उद्घाटन गरेको बताईएको छ ।
    भारतको लगानीमा संचालित योजनाको अनुगमन गर्दै राजदुत रञ्जित रेले मुस्ताङको विकासका लागि भारतले गर्दै आएको सहयोगलाई निरन्तरता दिँदै जाने बताएका छन् ।

थाक खेलकुदको उपाधि जनहित क्लव जोमसोमलाई

मुस्ताङ साप्ताहिक÷मुस्ताङ
गत आश्विन ५ गते देखि मुस्ताङको कोवाङ गाविसमा संचालित ४६ औँ थाक भलिबल च्याम्पियनशीप रनिङ शिल्डको उपाधी जनहित युवा क्लव जोमसोमले हात पार्न सफल भएको छ । जनहित क्लव जोमसोमले लगातार तेस्रो वर्ष सम्म भलिबल प्रतियोगितामा प्रथम स्थान कायम गर्दै रनिङ शिल्ड जित्न सफल भएको हो ।      जनहित युवा क्लव जोमसोमले सिक्स सोल्टिज क्लव घासालाई पराजित गर्दै आफ्नो प्रथम स्थान कायम गरेको थियो । त्यस्तै सिक्स सोल्टिज क्लव द्धितिय र निर्मल स्पोर्टिङ क्लव लेतेले तृतिय स्थान हासिल गरेको छ । पुरुष भलिवल प्रतियोगितामा ८ समुहको सहभागिता रहेको थियो ।
    त्यसैगरी महिला भलिबल प्रतियोगितामा निलगिरी युवा क्लव टुकुचे प्रथम र सिक्स सोल्टिज क्लव घासाले द्धितिय स्थान हासिल गरेको छ । महिला भलिबल प्रतियोगितामा ४ समुहको सहभागिता रहेको थियो ।
    खेलकुदको विकास र पर्यटन प्रवद्र्धनको लागि विगतका वर्षहरु देखिनै थाक खेलकुदका कार्यक्रमहरुको आयोजना गर्दै आएको थाक खेलकुद तथा साँस्कृतिक विकास संघ मुस्ताङका अध्यक्ष प्रेम प्रसाद तुलाचनले जनकारी दिए ।
    विगत १२ वर्ष देखि आफु थाक खेलकुदको नेतृत्व गर्दै अन्तरनिहित प्रतिभाहरुको पहिचान र विकासका लागि खेलकुदको माध्यमबाट मुस्ताङलाई उचाईमा पु¥याउन प्रतिवद्ध रहँदै आएको अध्यक्ष तुलाचनको भनाई छ ।
    ४ दिनसम्म संचालित कार्यक्रममा कृषि मेला प्रदर्शनी, राष्ट्रिय तथा स्थानिय कलाकारहरुद्धारा विशेष साँस्कृतिक कार्यक्रम संचालन गरिएको अध्यक्ष तुलाचनले बताए ।  

कोवाङमा एक व्यक्ति मृत अवस्थामा फेला

मुस्ताङ साप्ताहिक÷मुस्ताङ
आश्विन ७ गते शुक्रवार मुस्ताङको कोवाङ गाविस स्थित एक व्यक्ति मृत अवस्थामा फेला परेका छन् । टुकुचेका ५५ वर्षिया ओमबहादुर परियार धौलागिरी युवा क्लवको कभर्ड हलको गेट अगाडी मृत अवस्थामा भेटिएका हुन् ।     मृतक परियारले अत्याधीक मात्रामा मदिरा सेवन गरेकाले मृत्यु भएको हुन सक्ने प्रहरी चौकी कोवाङले जनाएको छ । प्रहरीका अनुसार मदिरा सेवनका कारण परियार बाटोमा लड्को र लड्ने क्रममा आँखाको मुनिपट्टि गम्भिर चोट लागेको र नाक भाँचिएकोले नाक मुखबाट अत्याधीक रक्तस्राव भई मृत्यु भएको हो ।
मृतक परियारको सव देखेपछि त्यहाँ नजिकैका एक होटल संचालकले राती २ बजे प्रहरीलाई खबर गरेका थिए । परियारको सव शुक्रवार नै एम्बुलेन्स मार्फत जिल्ला अस्पताल जोमसोममा ल्याई पोष्ट मार्टम गरिएको जनाइएको छ ।

मुस्ताङमा अस्पताल व्यवस्थापन सुदृढीकरण कार्यशाला गोष्ठी सम्पन्न

मुस्ताङ साप्ताहिक/मुस्ताङ
हिमालपारीको जिल्ला मुस्ताङको जोमसोममा आश्विन ४ गते मङलबारदेखि संचालित अस्पताल व्यवस्थापन सुदृढीकरणसम्बन्धी कार्यशाला गोष्ठी बुधवार सम्पन्न भएको छ । नेपाल स्वास्थ्य मन्त्रालयको आयोजना र निक साईमन्स ईस्न्टिच्युटको सहयोगमा कार्यशाला गोष्ठी सञ्चालन गरिएको हो ।     कार्यक्रममा बोल्दै व्यवस्थापिका संसदका सदस्य महेन्द्र शेरचनले अस्पतालको सेवालाई गुणस्तरीय र प्रभावकारी बनाउन आधुनिक उपकरण तथा दक्ष जनशक्ति उपलब्ध हुनुपर्ने बताए । उनले अस्पताल सुधारका लागि सरोकारवाला सबै सकारात्मक सोचका साथ अगाडि बढ्नुपर्नेमा जोड दिएका छन् । सोही कार्यक्रममा पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय निर्देशक डाक्टर तारानाथ पौडेलले अस्पतालबाट सरकारले व्यवस्था गरेअनुसार गुणस्तरीय सेवासुविधा प्रवाह गर्नुपर्ने बताए ।
    जिल्ला अस्पतालले गर्नुपर्ने उपचारात्मक सेवाको कामलाई पूर्णता दिन र शतप्रतिशत नतिजा हासिल गर्न÷गराउने उद्देश्यले गोष्ठीको आयोजना गरिएको आयोजकले जनाएका छन् । गोष्ठीमा जिल्ला अस्पताल म्याग्दीका प्रमुख वरिष्ठ मेडिकल सुपरीटेण्डेण्ट डा. रोशन न्यौपाने, जिल्ला अस्पताल पर्वतका डा. फणिन्द्रप्रसाद बराल र मुस्ताङ अस्पतालका डा. राम शर्मा सुवेदीले आ–आफ्नो अस्पतालमा भएका सेवासुविधा र सुधार गर्नुपर्नेलगायतका विषयको प्रस्तुती गरेका थिए ।
    गोष्ठीमा अस्पताल व्यवस्थापन सुदृढीकरण गर्ने सम्बन्धमा जिल्ला जिल्लाको समूहमा छलफल र अन्तत्र्रिmया गरिएको छ । म्याग्दी, पर्वत र मुस्ताङको जिल्ला अस्पतालका कुल ४२ जना सहभागी गोष्ठीको निक साईमन्स ईस्न्टिच्युटका फोकल पर्सन शारदा शाह र कार्यक्रम अधिकृत प्रशान्तबिक्रम शाहीले सहजीकरण गरेका थिए ।
    दुई दिनसम्म संचालित गोष्ठीको मुस्ताङ अस्पताल विकास समितिका कार्यवाहक अध्यक्ष खगेन्द्र तुलाचनको अध्यक्षता, सदस्य चन्द्रबहादुर थकालीको स्वागत र अस्पतालका नायब सुब्बा विकास थापा मगरको सञ्चालनमा शुरु भएको थियो । 

थाक खेलकुद तथा च्याम्पियनशिप रनिङ शिल्ड शुरु

    मुस्ताङ साप्ताहिक/मुस्ताङ
४६ औँ थाक खेलकुद च्याम्पियनशिप तथा रनिङ शिल्ड प्रतियोगिता बुधावार देखि कोवाङमा शुरु भएको छ । धौलागिरी युवा क्लवको आयोजनामा प्रतियोगिता शुरु भएको हो । कार्यक्रम आश्विन ८ गते सम्म संचालन हुने अयोजकले जनाएको छ ।     पानसमा दिप प्रज्वोलन गरी कार्यक्रमको उदघाटन गर्दै वाणिज्य मन्त्री रोमी गौचनले अग्रजले थमाएको जिम्मेवारी नयाँ पुस्ताले थाक खेलकुदको पहिचानलाई कायम राख्दै राष्ट्रिय अन्तराष्ट्रिय खेलाडीहरुको विकास गर्न शुभकामना दिए ।
    सोही अवसरमा बोल्दै मन्त्री गौचनले २ लेनको ग्राबेल जोमसोम कोरला नाकाको बाटोको लागि सरकारले बजेट छुट्याएको र सो बाटोमा कस्तो प्रकारको सवारी साधन चलाउने सही अनुरुप पिच हुने बताउँदै २ वर्ष भित्रमा जोमसोम–कोरला सडकको स्तरोन्नती गर्ने कार्य सम्पन्न हुने जिकिर गरे । साथै उनले बेनी जोमसोम सडकको स्तरोन्नतीका लागि पनि छिट्टै टेण्डरको प्रक्रिमा रहेको जानकारी दिए । उत्तरी चीनसंगको कोरला नाका खोल्ने सम्बन्धमा औपचारिक अनौपचारिक बैठक भैरहेकाले चीनले राखेका सरोकारका विषयमा विश्वष्त पार्न सकेमा नाका खोल्न कुनैपनि समस्या नहुने र नाका छिट्टै खोलिने मन्त्री गौचनको भनाई थियो ।
    त्यसैगरी साँसद महेन्द्र शेरचनले मुस्ताङीको कलासंस्कृति झल्काउने मुस्ताङको पहिचानलाई जोगाई राख्न सबै लाग्नुपर्ने भन्दै थाक खेलकुद तथा सांस्कृतिक विकास संघले मुस्ताङको खेलकुद विकासमा पु¥याएको योगदानको प्रशंसा गरे ।
    कार्यक्रममा बोल्दै प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेश बहादुर अधिकारीले खेलमा शारिरीक क्षमता, अनुशासन र बौद्धिकताको आवश्यकता पर्ने भएकाले खेलाडीले यि कुरालाई ध्यान दिँदै आफ्नो खेल प्रदर्शन गर्न आग्रह गरे । त्यस्तै कार्यक्रमका अध्यक्ष प्रेमप्रसाद तुलाचनले मुस्ताङको खेलकुद तथा साँस्कृतिक विकासका लागि थाक खेलकुदको अयोजना गर्दै आएको बताउँदै मुस्ताङको विकास र पर्यटन प्रवद्र्धन तथा कलासँस्कृति संरक्षणमा सदैव आफु प्रतिवद्ध रहेको बताए ।
    सो अवसरमा मुस्ताङको खेलकुद विकासमा पु¥याएको योगदानको उच्च मुल्याङकन गर्दै जयन्द्रलाल थकाली र इन्द्रधारा विष्टलाई सम्मान गरिएको थियो । त्यस्तै कार्यक्रम संचालनका लागि आर्थिक सहयोग गर्ने सम्पूर्ण व्यक्ति तथा संघ संस्थालाई सम्मान गरिएको थियो ।
    कार्यक्रमको उद्घाटन समारोह थाक खेलकुद तथा साँस्कृतिक विकास संघका अध्यक्ष प्रेम प्रसाद तुलाचनको अध्यक्षता, वरिष्ठ उपाध्यक्ष गणेश शेरचनको स्वागत र सचिव गिरीसिंह शेरचनको संचालनमा सम्पन्न भएको थियो ।
    सो अवसरमा पुरुष भलिवल प्रतियोगिता, महिला भलिबल प्रतियोगिता, मिस मुस्ताङ चयन, राष्ट्रिय तथा स्थानिय कलाकारद्धारा वेजोड सांस्कृतिक कार्यक्रमहरुको आयोजना गरिएको अध्यक्ष तुलाचनले जानकारी दिए ।    

मुस्ताङमा हर्षाेल्लासका साथ संविधान दिवस मनाईयो

मुस्ताङ साप्ताहिक/मुस्ताङ
६५ वर्षको लामो अथक प्रयास पछि संविधानसभा तथा जनप्रतिनीधिबाट गत २०७२ आश्विन ३ गते संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालको संविधान जारी भएको आज एक वर्ष पूरा भएको छ । संविधान जारी भएको एक वर्ष पुगेको अवसरमा मुलक भर आज विशेष कार्यक्रमहरुको आयोजना गरी हर्षोल्लासका साथ संविधान दिवस मनाइएको छ ।

हिमालपारीको जिल्ला मुस्ताङको सदरमुकाम जोमसोममा पनि संविधान दिवस जिल्ला समारोह समिति मुस्ताङको आयोजनामा विहान प्रभात फेरी र विभिन्न कार्यक्रम सहित सोमबार संविधान दिवस भव्यरुपमा मनाइएको छ ।
सो अवसरमा आयोजित कार्यक्रममा बोल्दै प्रमुख अतिथि सांसद महेन्द्र शेरचनले नेपालको संविधान २०७२ हिमाल, पहाड र तराईका प्रतिनीधिले स्वीकार गरी पारित गरेको सर्वस्वीकार्य भएको बताउँदै कसैको स्वार्थको लागि संविधान संशोधन गर्न नहुने उल्लेख गरे । संविधान कार्यान्वयनको लागि प्रतिपक्षले कुनै बाधा अवरोध नगर्ने भन्दै सांसद शेरचनले संविधानलाई संस्थागत गर्न अब १६ महिनामा ३ वटा निर्वाचन गर्नुपर्ने बताए ।
त्यसैगरी जिल्ला न्यायाधीश पिताम्बर शर्माले संविधान देशको मुल कानून र राज्यको वडापत्र भएकाले संविधान कार्यान्वयनमा लाग्नुपर्ने बताउँदै संविधानले निर्दिष्ट गरेको संघीयताको पालना सर्वप्रथम न्यायक्षेत्रमा भएको बताए । त्यस्तै प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेश बहादुर अधिकारीले मुलुकको सर्वस्वीकार्य संविधानको पालनाका लागि सबै प्रतिवद्ध हुनुपर्ने बताए । उनले भने संविधान मुल कानून मात्र नभएर राज्य संचालनको सिद्धान्त र मापदण्द पनि हो ।
कार्यक्रममा स्थानिय विकास अधिकारी हरिप्रसाद बास्तोला, पूर्व सांसद चन्द्र बहादुर गुरुङ, नेकपा एमालेका सचिव देव गुरुङ, नेकपा माओवादी केन्द्रका विशाल विक, नागरिक समाजका चन्द्रबहादुर थकाली लगायतले शुभकामना मन्तव्य ब्यक्त गरेका थिए ।
संविधान दिवसलाई आश्विन २, ३ र ४ गते भब्यरुपमा मनाउने कार्यक्रम अनुरुप मैत्रीपूर्ण भलिबल प्रतियोगिता, कविता वाचन, हरेक दिन साँझ दिपावली र भोली ब्याडमिन्टन प्रतियोगिता संचालन गरिने बताईएको छ ।
सो अवसरमा मैत्रीपूर्ण भलिबल खेलका बिजेता समुह प्रथम, द्धितिय र तृतिय क्रमशः नेपाली सेना, जनहित युवा क्लब र कर्मचारी क्लव लगायतका सहभागि समुह नेपाल प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी र जनकल्याण युवा क्लवका खेलाडीलाई प्रमाणपत्र द्धारा सम्मान गरिएको थियो । कार्यक्रम स्थाविअ बास्तोलाको अध्यक्षता र जीवन ज्ञवालीले संचालनमा सम्पन्न भएको थियो । संविधानमा ३५ भाग ३०८ धारा र नौ अनुसूची छन् । संविधानमा विविधताबीचको एकता, सामाजिक, सांस्कृतिक ऐक्यबद्धता, सहिष्णुता र सद्भाव प्रवद्र्धन गर्दै सबै प्रकारका विभेद अन्त्य गरी समानतामूलक समाजको निर्माण गर्ने सङ्कल्प गरिएको छ ।
संविधानमार्फत नेपाल स्वतन्त्र, अविभाज्य, सार्वभौमसत्ता सम्पन्न, समावेशी, लोकतन्त्र, समाजवाद उन्मुख, सङ्घीय धर्मनिरपेक्ष, लोकतान्त्रिक गणराज्य घोषणा गरिएको हो । नेपालमा बोलिने सबै मातृभाषालाई राष्ट्रभाषाको मान्यता दिइएको छ ।
संवैधानिक व्यवस्थाअनुसार आगामी २०७४ साल माघ ७ गतेसम्म स्थानीय, प्रदेश र सङ्घको निर्वाचन सम्पन्न गरी संविधानलाई पूर्ण कार्यान्वयनको दिशातर्फ अग्रसर तुल्याउनु अहिलेको प्रमुख कार्यभार हो । संविधानलाई पूर्ण कार्यान्वयनतर्फ लैजान आवश्यक पर्ने नयाँ कानुनको निर्माण र पूराना कानुनको संशोधन गर्न दलहरु एउटै कित्तामा उभिनुपर्ने आवश्यकता छ ।  

माननीय न्यायाधीश ज्यू–“यस्तो पनि हुन्छ र ?”

केशब बिश्वकर्मा
मुस्ताङ ३ आश्विन
न्यायालय एउटा स्वतन्त्र निकाय हो । न्यायाधीशले आफ्नो सामाजिक सम्बन्ध कायम गर्दा सतर्कतापूर्वक गर्नुपर्छ । सामाजिक सम्बन्धको कारणले न्याय सम्पादनमा पर्न सक्ने प्रभाव र विशेष गरेर आफूले निरोपण गर्नुपर्ने विवादका पक्षहरूबाट पर्न सक्ने प्रभाववाट स्वतन्त्र रहनुपर्दछ ।
  तर यहाँ एक न्यायाधीश जो निजि संस्थाको कार्यक्रममा सहभागि हुँदै सार्वजनिक रुपमा आफ्ना अभिब्यक्ति दिँदै हिँडेका छन् । मुस्ताङका जिल्ला न्यायाधीश पिताम्बर शर्माले गत भाद्र ३१ गते धौलागिरी बोर्डिङ स्कुल जोमसोमको बार्षिक उत्सव कार्यक्रममा सहभागि हुँदै न्यायाधीशको आचारसंहिता २०६५ को उल्लंघन गरेका छन् ।
    धौलागिरी बोर्डिङको विषयमा नेपालको प्रचलित कानून विपरित सार्वजनिक जग्गामा विद्यालय बनाई व्यक्तिगत लाभ लिएको भन्दै विगत केही समय अगाडी अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगमा बेनामे उजुरी परेपछि अख्तियारले उक्त उजुरी उपर छानविन प्रक्रिया पुरा गरी सो विद्यालय संचालन गरेको जग्गा खाली गर्न जिल्ला प्रशासन कार्यालय मुस्ताङ माफर्त विद्यालय संचालक समितिलाई निर्देशन दिएपछि विद्यालय संचालक समितिले जिल्ला अदालत जोमसोममा जिल्ला प्रशासन विरुद्ध रिट दर्ता गराएको थियो ।
उक्त रिट उपर न्यायाधीश शर्माको इजालसले रिटको टुंगो नलाग्दा सम्म विद्यालय यथाअवस्थामा संचालन गर्न दिनु भन्ने आदेश जारी गरेको थियो । अदालतमा रिट विचाराधीन रहेको अवस्थामा न्यायामूर्ति स्वयँले रिटको पक्ष वा विपक्षमा सार्वजनिक रुपमा अभिब्यक्ति दिँदै हिँड्नु न्यायाधीश आचारसंहिता २०६५ को बँुदा नं. ४ को निष्पक्षता शिर्षकको उपशिर्षक ४.४ को ठाडो उल्लंघन गरेका छन् ।
सो बुँदामा भनिएको छ– “न्यायाधीशले आपूmसमक्ष निरोपणका लागि प्रस्तुत हुन आएका वा आउन सक्ने विवादको परिणाममा असर पर्ने गरी वा न्यायिक प्रक्रियामा अपनाउनु पर्ने स्वच्छतामा नै स्पष्टतः आँच आउने गरी जानाजान कुनै प्रकारको टीकाटिप्पणी गर्न वा कुनै व्यक्ति वा विवादको स्वच्छ सुनुवाईमा असर पर्ने गरी सार्वजनिक वा अन्य रुपमा कुनै अभिव्यक्ति दिनु हुंँदैन ।”
अदालतमा रिट परेको पक्षको कार्यक्रममा प्रमुख अतिथिको रुपमा बोल्दै उनले रिटको विपक्षी जिल्ला प्रशासन विरुद्ध यस्तो अभिब्यक्ति दिएका छन्– मेरो इजलासले रिटको टुंगो नलाग्दा सम्मका लागि विद्यालय यथास्थितिमा संचालन गर्न आदेश जारी गर्दा न्यायाधीश प्रलोभनमा प¥यो भन्ने यहाँका अधिकारीहरुले (कड्किँदै) नागरिकता वितरण गर्दाखेरी घुस लिनु भएको छ ? प्रलोभनमा पर्नु भएको छ ? यदि पर्नु भएको छ भने । भदौमा आँखा फुटेको गोरुले चैतमा पनि हरियाली नै देख्छ । सायद उहाँले त्यही सिक्नु भएको होला । विद्यार्थीको पढन पाउने मौलिक हकलाई शैक्षिक सत्रको बिचमा हटाउनु हुँदैन भनेर तत्काललाई समर्थन गरेको कुरालाई न्यायाधीश प्रलोभनमा प¥यो भन्ने कस्तो अधिकारी हो ?
यसरी अदालतमा विचाराधीन अवस्थामा रहेको रिटको एकपक्षलाई समर्थन गर्दै सार्वजनिक रुपमा अभिब्यक्ति दिँनु कत्तिको जायज कुरा हो त्यो त उनै न्यायमुर्तिले जानुन । यदि न्यायाधीश शर्माले यसरी सार्वजनिक रुपमा अभिब्यक्ति दिँदै हिँडनु न्यायाधीश आचारसंहिता विपरित छ भने यसको नियमन गर्ने निकाय मौन बस्नु हुँदैन् । 
न्यायको आशा र भरोसाको केन्द्र न्यायालय र न्यायमुर्तिहरु हुने गर्दछन्। मुलुक र मुलुकवासीको चाहना र अवस्थाको गाम्भीर्यताबारे न्यायालय र न्यायमुर्तिहरु पनि उत्तिकै सचेत हुन जरुरी छ। अदालतभित्र र बाहिर न्यायाधीशले गर्ने व्यवहार निष्पक्ष हुनुपर्दछ, जसबाट मुद्दाका पक्ष/विपक्ष, कानून व्यवसायी र सर्वसाधारणको न्यायाधीश र न्यायपालिका प्रतिको विश्वास अभिवृद्धि हुनसकोस् ।

मुस्ताङका माननीय जिल्ला न्यायाधीश पिताम्बर शर्माले सार्वजनिक कार्यक्रममा दिएको अभिब्यक्ति (भिडियो रेकर्ड) 

मुस्ताङका होटल बाल श्रम मुक्त बन्दै

केशव बि.क.
मुस्ताङ २ आश्विन

सरोकारवालाको पहलमा अधिकांश बाल श्रमिकहरु रहेका मुस्ताङमा संचालित होटलका संचालनकहरु धमाधम बाल श्रम मुक्त होटल बनाउने प्रक्रियामा लागेका छन् । यहाँका होटलहरु बाल श्रम मुक्त घोषणा हुने क्रम जारी रहेको छ ।  

 महिला तथा बालबालिका कार्यालय मुस्ताङको पहलमा बालबालिकाको हक अधिकारको विषयमा जनचेतना फैलाउन थालेपछि मुस्ताङका होटल व्यवसायीले आफ्नो होटललाई बालश्रम मुक्त होटल बनाउन थालेका हुन ।
    हालसम्म जिल्लामा ३४ वटा होटल बालश्रम मुक्त भैसकेको महिला तथा बालबालिका कार्यालयकी प्रमुख सावित्रा शाहले जानकारी दिईन् । व्यवसायीले अव देखि बालश्रमिक प्रयोग नगर्ने भन्दै केही व्यवसायीले आफै आफ्नो होटलमा बालश्रम होटल मुक्त भएको स्टिकर टाँसिदिन अग्रह गरेका छन् । हामीले अन्य व्यवसायलाई पनि बालश्रम मुक्त गरी जिल्लालाई नै बाल श्रम मुक्त जिल्ला घोषणा गर्ने प्रक्रियामा छौँ । शाहले भनिन ।  
बालबालिकाको हकहितको लागि सबैमा जानकारी गराएको र बालश्रमिक राखेका व्यवसायीलाई बालश्रम शोषण नगर्न आग्रह गरेपछि उनीहरुले स्वस्फुर्त आफ्नो होटल तथा व्यवसायमा वर्तमान र भविष्यमा बालश्रमिक प्रयोग नगर्ने प्रतिवद्धतापत्रमा हस्ताक्षर गरेपछि त्यस्ता होटलमा बालश्रम मुक्त स्टिकर टाँसेको महिला विकास अधिकृत शाहले बताइन् ।
मुस्ताङका होटल व्यवसाय तथा कृषि, पशुपालन व्यवसायमा अत्याधिक रुपमा बालश्रमिहरुको प्रयोग हुँदै आईरहेको छ । कुनैपनि व्यवसायमा बाल बालिकाको प्रयोग गर्न नपाईने भन्दै महिला तथा बालबालिका कार्यालयले जिल्लाका १६ वटै गाविसमा सुचना टाँसेको छ । र त्यसलाई निगरानी गर्ने कार्यालयले जनाएको छ ।
१४ वर्ष मुनिका बालबालिकाहरुलाई कुनैपनि काममा लगाउन नपाइने र १४–१६ वर्षका बालबालिकालाई जोखिमयुक्त काममा लगाउन नपाइने भन्दै महिला विकास अधिकृत शाहले होटल, घर तथा कृषि, पशुपालन व्यवसायमा प्रयोग गरिएका बालबालिकालाई उद्दार गर्न लागिपरिरहेकोे बताईन् ।
उनका अनुसार हालसम्म केही बालबालिकालाई बालश्रम मुक्त गरी शिक्षाको दायरामा ल्याइएको र ४ जना बालबालिकालाई श्रम मुक्त गरी मुस्ताङबाट फिर्ता पठाइएको छ ।
केही व्यक्तिले कानुनी प्रक्रिया पुरा नगरी बालबालिकालाई छोराछोरी बनाएर पालेको र श्रममा लगाएको पाइएकाले त्यस्ता व्यक्तिलाई कानुनी प्रक्रिया पुरा गरी महिला तथा बालबालिका कार्यालयले संरक्षक तोकेपछि मात्र आधिकारीक हुने कार्यालयको भनाई छ । 
मुस्ताङमा अधिकांश बागलुङ, पर्वत, म्याग्दी, कास्की, तनहुँ, रुकुम र रोल्पाका बालश्रमिकहरु छन् । उनीहरु केही बावुआमा संग आई काम गर्ने गरेको, केही व्यापारी मार्फत र केहीलाई बाटोमा भेटेर अनौपचारिक रुपमा पनि ल्याउने गरेको बताइएको छ ।
मुस्ताङमा धर्मको नाममा बालबालिकालाई औपचारिक शिक्षाबाट बञ्चित गरी गुम्बामा लामा झुमा बनाउने प्रथा रहेकाले सो प्रथा बाल अधिकार विपरित भएको बाल अधिकारकर्मीहरुले बताएका छन् । उनीहरुले धर्मको नाममा बालबालिकालाई लामा, झुमा नबनाउन सम्बन्धीत सबैलाई आग्रह गरेका छन् ।

धौलागिरी बोर्डिङको २४ औँ वार्षिकोत्सव सम्पन्न

मुस्ताङ साप्ताहिक÷मुस्ताङ
धौलागिरी आवासिय मावि जोमसोमले भाद्र ३१ गते शुक्रबार एक समारोहको आयोजना गरी २४ औँ बार्षिक उत्सव तथा अभिभावक दिवस मनाएको छ । विद्यालयले हरेक वर्ष वार्षिकोत्सव तथा अभिभावक दिवस मनाउने कार्यक्रम अन्तरगत उक्त कार्यक्रमको अयोजना गरिएको हो ।
सो अभिभावक दिवसलाई सम्बोधन गर्दै व्यवस्थापिका सांसद महेन्द्र शेरचनले मुस्ताङ जस्तो दुर्गम हिमाली जिल्लामा यहाँका शिक्षाप्रेमी स्थानियको अग्रसरतामा गुणस्तरीय अंग्रेजी माध्यमको शिक्षा दिने उद्देश्य अनुरुप विद्यालयको स्थापना गरी अगाडी बढाउनु उदाहरणीय कार्य भएको बताए ।
    कार्यक्रमको उद्घाटन गर्दै माननीय जिल्ला न्यायधीश पिताम्बर शर्माले पवित्र भावनाका साथ जिल्लामा अंग्रेजी माध्यमबाट शिक्षा प्रदान गर्न लागि परिरहेको यस विद्यालयले गुणस्तरीय शिक्षा प्रदान गर्दै दक्ष शैक्षिक जनशक्ति उत्पादन गर्न तर्फ लाग्न शुभकामना दिए ।
त्यसैगरी विद्यालयका प्रिन्सिपल चन्द्रबहादुर गुरुङले जिल्लाका विद्यार्थीहरुलाई अंग्रेजी माध्यमबाट गुणस्तरीय शिक्षा दिने उद्देश्यले विद्यालय संचालन गरिएको बताए । साथै उनले सो विद्यालयबाट ०५९÷०६० देखि एसएलसि दिन सुरु गरी हालसम्म २०६ जनाले एसएलसि उत्तीर्ण गरिसकेको भन्दै आगामी दिनमा गुणस्तरीय शिक्षा सहित प्लस टु कक्षा संचालन गर्न विद्यालय लागि पर्ने बताए । हाल विद्यालयलाई जग्गा विवाद सम्बन्धी समस्या आएतापनि प्रकृयागत ढंगले समस्या समाधान गर्न आफु अग्रसर भएकाले विद्यार्थी, अभिभावक तथा सम्बन्धीत सबैमा बिचलित नहुन आग्रह गरे ।
कार्यक्रममा हरेक वर्ष जुनियर रेडक्रस सर्कलको बार्षिक कार्यक्रम अन्तर्गत नर्सरी देखि कक्षा १० सम्मका विद्यार्थीहरुलाई जुनियर रेडक्रस सर्कल छात्रवृत्ति वितरण गरिएको थियो । त्यस्तै अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजना इलाका कार्यालय जोमसोमद्धारा कक्षा ६, ७ र ८ का विद्यार्थीहरुलाई संरक्षण शिक्षा पुरस्कार तथा छात्रवृत्ति वितरण गरिएको थियो ।
विद्यालयले आफ्नो वार्षिक कार्यक्रममा विजेता विद्यार्थीहरुलाई विद्यालयका विभिन्न विद्या अतिरिक्त क्रियाकलाप, व्यक्तिगत मुल्याङकनमा छनोट भएका लगायतका विद्यार्थीहरु लाई पुरस्कार वितरण गरिएको थियो । सो अवसरमा राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड प्रतियोगितामा गतवर्ष विद्यालयबाट सहभागि भई विजयी विद्यार्थीहरुलाई कदरपत्र र पुरस्कार प्रदान गरिएको थियो ।
विद्यालयले यसवर्षको उत्कृष्ट शिक्षक छनोटगरी सम्मान गर्ने कार्यक्रम अन्तर्गत शिक्षक अदित चन्द्र थकालीलाई सम्मान गरिएको थियो । कार्यक्रममा जनहित क्याम्पसका प्राचार्य रामचन्द्र अधिकारी, शिक्षक अभिभावक संघका अध्यक्ष भिसन थकाली, विद्यार्थीहरुको तर्फबाट करचुङ गुरुङ लगायतले शुभकामना मन्तब्य व्यक्त गरेका थिए ।
विद्यालय संचालक समितिका अध्यक्ष चन्द्रबहादुर थकालीको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रमको स्वागत सहायक प्रिन्सिपल अनिरुद्र गौतम र संचालन शिक्षिका सृष्टि चौधरीले गरेकी थिइन् ।       

विविध कार्यक्रम सहित संविधान दिवस मनाईने

मुस्ताङ साप्ताहिक/मुस्ताङ
हिमालपारीको जिल्ला मुस्ताङमा विविध कार्यक्रम सहित संविधान दिवस मनाइने भएको छ । शुक्रवार स्थानिय विकास अधिकारी हरिप्रसाद बास्तोलाको अध्यक्षता तथा प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेश बहादुर अधिकारी लगायत स्थानिय राजनैतिक दलको उपस्थितिमा जिविसमा बसेको बैठकले विविध कार्यक्रम सहित संविधान दिवस मनाउने निर्णय गरेको हो ।
६५ वर्षको लामो अथक प्रयासपछि संविधानसभा तथा जनप्रतिनीधिबाट गत २०७२ आश्विन ३ गते नेपालको संविधान जारी भएको थियो । त्यस पश्चात आश्विन ३ गते संविधान जारी भएको दिनलाई संविधान दिवसको रुपमा मनाउने सरकारी निर्णय अनुरुप आगामी आश्विन २, ३ र ४ गते विविध कार्यक्रम सहित दिवस मनाउन लागिएको स्थानिय विकास अधिकारी हरिप्रसाद बास्तोलाले जानकारी दिए ।
सो अवसरमा प्रभावतफेरी कार्यक्रम, संविधानको विषयमा प्रचवन, नेपाली सेना, शसस्त्र प्रहरी, नेपाल प्रहरी र जनहित युवा क्लव बिच मैत्रीपूर्ण भलिबल प्रतियोगिता, कर्मचारीहरु बिच ब्याडमिन्टन प्रतियोगिता, कविता बाचन प्रतियोगिता र साँझ दिपावली सहित दिवस मनाउने निर्णय गरिएको बताइएको छ । 

पूर्व योजना तर्जुमा गोष्ठी सम्पन्न

    मुस्ताङ साप्ताहिक/मुस्ताङ
जिल्ला विकास समिति मुस्ताङको आयोजनामा शुक्रबार जिविस सभाहल जोमसोममा पूर्व योजना तर्जुमा गोष्ठी सम्पन्न भएको छ ।
 गोष्ठीमा आर्थिक वर्ष ०७४÷७५ को लागि जिल्ला विकास योजना तर्जुमा गरिएको हो ।    सहभागितात्मक योजना तर्जुमा प्रक्रियाबारे जानकारी गराउने, जिल्लाको वस्तुस्थिति र विकास अवस्थाबारे छलफल गर्ने, नेपाल सरकारबाट प्राप्त बजेट सिलिङ तथा मार्गनिर्देशनबारे जानकारी गराउने र छलफल गर्ने, गाविस तथा नगरपालिकाका विषयगत निकाय, गैससहरुको भूमिकाबारे छलफल गर्ने, प्राथमिक निर्धारण गर्ने आधार, सामाग्री तथा तरिकाबारे जानकारी र इलाकास्तरीय योजना तर्जुमा बैठकहरु आयोजना गर्ने समय तथा स्थान निर्धारण गर्ने उद्देश्यले गोष्ठीको आयोजना गरिएको जिविसका योजना तथा प्रशासकीय अधिकृत जीवन ज्ञवालीले जानकारी दिए ।
    कार्यक्रममा बोल्दै प्रमुख अतिथि सांसद महेन्द्र शेरचनले योजनालाई कागजमा मात्र सिमित राख्न नहुने र बनाएका योजना समयमै सम्पन्न गर्नुपर्ने बताउँदै विकासका योजनाहरुलाई प्राथमिकताका साथ अगाडी बढाउन आग्रह गरे । दिगो विकासको योजना ल्याउन सकेमा बजेटको लागि समस्या नहुँने भन्दै सांसद शेरचनले मुस्ताङको विकासको लागि केन्द्रतहबाट जस्तोसुकै सहयोग गर्न आफु प्रतिवद्ध रहेको बताए ।
    कार्यक्रममा स्थानिय विकास अधिकारी हरिप्रसाद बास्तोला, नेपाली काँग्रेसका न्हुर्वु गुरुङ, एमालेका रमेश भट्टचन, नेकपा माओवादी केन्द्रका विशाल विक, राप्रपा नेपालका प्रविन शेरचन लगायतले मन्तव्य व्यक्त गरेका थिए ।
    स्थाविअ बास्तोलाको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रमको बारेमा जानकारी योजना तथा प्रशासकीय अधिकृत ज्ञवालीले गराएका थिए । कार्यक्रम जिविसका कार्यक्रम अधिकृत केदारसिंह थापाको संचालनमा सम्पन्न भएको थियो ।

मुस्ताङमा पढाई सीपको विकास तथा प्रर्वधन कार्य सम्पन्न

मुस्ताङ साप्ताहिक / मुस्ताङ

हिमालपारिको जिल्ला मुस्ताङमा नेपाल सरकार र अमेरीकी सहयोगी सँस्था यूयसएडको आर्थिक तथा प्राविधिक सहयोग तथा सहकार्यमा राष्ट्रिय प्रारम्भिक कक्षा पढाई कार्यक्रम अन्र्तगत शैक्षिक सत्र ०७३ का प्रारम्भीक कार्यहरु सम्पन्न भएका छन् ।सामुदायिक विद्यालयका प्रारम्भीक कक्षा १ देखि ३ सम्मका बालबालिकाहरुको पढाई सीपको विकास तथा प्रर्वधनको निमित्त सँचालित कार्यक्रम अन्र्तगत जिल्ला स्तरमा १, श्रोत केन्द्र स्तरमा ५ तथा विद्यालय स्तरमा ७ वटा अभिमुखिकरण कार्यक्रमहरु सम्पन्न भएका छन् ।
उक्त अभिमुखिकरण कार्यक्रमहरुमा राप्रकपका लक्ष्य तथा उद्धेश्यहरुको बारेमा स्पष्ट पारिएको जिल्ला शिक्षाकार्यलय मुस्ताङका शाखा अधिकृत तथा राप्रकपका फोकल पर्सन लक्षमण देवकोटाले जानकारी दिए ।
उनका अनुसार विश्वका विकासउन्मुख देशका बालबालिकाहरुको पढाई सिप कमजोर रहेको साथै विशेष गरि दक्षिण एसियाका देशहरुमा नियमित स्कुल जाने २० करोड बालबालिकाहरुको सिकाईको अवस्था अत्यन्तै कमजोर रहेको पृष्ठभुमिमा मुस्ताङ जिल्लामा पनि प्रारम्भीक कक्षाहरुमा अध्ययन गर्ने बालबालिकाहरुको पढाई सिपमा सुधार ल्याउनको लागि यो कार्यक्रमको शुरुवात गरिएको हो ।
पहिलो चरण अन्र्तगत कार्यक्रमले जिल्लामा शिक्षासँग सरोकार राख्ने सरोकारवालाहरुसँग समन्वय तथा सहकार्य गर्दै आगामी शैक्षिक सत्र देखि जिल्ला भरिनै सघनरुपमा यसका गतिविधिहरु सँचालन गरिने जिल्ला शिक्षा अधिकारी एवं जिल्लास्थित राष्ट्रिय प्रारम्भिक कक्षा पढाई कार्यक्रम समन्वय समितिका संयोजक केशरीरमण न्यौपानेले जानकारी दिए ।
प्रारम्भिक कक्षामा अध्ययन गर्ने बालबालिकाहरुमा प्रयाप्त पढाई सिपको विकास गर्न सकेमा समग्र विषयहरुमा अपेक्षीत सिकाई उपलब्धी हाँसील गर्न सकिने र जसको लागि मातृभाषाको माध्यमबाट अध्यापन कार्यमा बढवा, ब्यवस्थापन समिति, समुदाय तथा परिवार स्तर सम्म पढाई सिपलाई विकास गर्नका निमत्त उपयुक्त बातावरण निर्माण गर्नु पर्नेमा प्रारम्भीक कक्षा पढाई कार्यक्रमका जिल्ला संयोजक बुद्धि बल थापा मगरको भनाई छ ।
सहयोगी सँस्था युएसआईडीको आर्थिक तथा प्राविधिक सहयोग र जिल्ला शिक्षा कार्यालय मुस्ताङ तथा आरटिआई ईन्टरनेशनलको समन्वयमा मुस्ताङ लगायतका १६ जिल्लामा कार्यक्रम संचालन भैरहेको जिल्ला शिक्षा कार्यालय मुस्ताङले जनाएको छ ।

१६ औँ भूपि स्मृति पुस्तकालय तथा अभिनन्दन समारोह सम्पन्न

यूके पौडेल, कोवाङ
१६ औँ भूपि स्मृति पुस्तकालय तथा अभिनन्दन समारोह भाद्र २९ गते एक कार्यक्रमका बिच सम्पन्न भएको छ ।  कार्यक्रममा कवि भूपिको सम्झनामा विविध कार्यक्रमको आयोजना गरिएको थियो ।
कार्यक्रममा बोल्दै मिर मुखिया इन्द्र बहादुर तुलाचनले नेपाली साहित्यमा कवि भूपिले पु¥याएको योगदानको स्मरण गर्दै भूपि पुस्तकालयको सबैले संरक्षण गर्नुपर्ने बताए । त्यसैगरी जनआदर्श उमावि कोवाङका प्रअ टिकाराम शर्माले विद्यालय र पुस्तकालय एकअर्काका परिपूरक भएकाले पुस्तकालयका विभिन्न पुस्ताकको अध्ययन गर्न आग्रह गरे । साथै उनले कवि भूपिले नेपाली साहित्यको विकास र विस्तार गर्न विशेष योगदान पु¥याएको स्मरण गर्दै सम्मान व्यक्त गरे ।
कार्यक्रममा वशन्त शेरचन, आनन्दमान शेरचन, हेमन्त गौचन, भिम गौचन लगायतले मन्तव्य व्यक्त गरेका थिए । सो अवसरमा ८० वर्ष भन्दा माथिका उमेर समुहका हिमालध्वज तुलाचन, भक्ति प्रसाद गौचन, लालप्रसाद गौचन, सतदेवि शेरचन, मनबहादुर गौचन र धनबहादुर तुलाचनलाई सम्मान गरिएको थियो ।
 कार्यक्रममा अवसरमा वक्तृत्वकाल प्रतियोगिता र खुल्ला लोकगीत प्रतियोगिताको आयोजना गरिएको थियो । वक्तृत्वकला प्रतियोगितामा जनआदर्श उमावि कोवाङका रेखा गौचन, संगिता गर्बुजा र असिम मगर क्रमशः प्रथम, द्धितिय र तृतिय भएका थिए । त्यस्तै लोकगीत प्रतियोगितामा नर्साङ दिपज्योति आमा समुह खन्ती प्रथम, गुरुसाङमो आमा समुह नाउरीकोट द्धितिय र जागरण महिला समुह सौरुले सान्त्वना स्थान हासिल गरेको छ ।
सो अवसरमा आनन्दमान शेरचनले पुस्तकालय विकासको लागि ५ हजार सहयोग गरेका थिए । कार्यक्रम वशन्त शेरचनको अध्यक्षता, गिरीसिंह शेरचनको स्वागत र सुकदेवि गौचनको संचालनमा सम्पन्न भएको थियो । 

उपल्लो मुस्ताङका स्थानियले लोमान्थाङबाटै नागरिकता पाउने

केशब बि.क.
मुस्ताङ ३० भाद्र
जिल्लाको उपल्लो मुस्ताङका ६ गाविसका सर्वसाधारणले अब लोमान्थाङबाटै नेपाली नागरिकताको प्रमाणपत्र र राहदानी पाउने भएका छन् । भाद्र २९ गते बुधवार ईलाका प्रशासन कार्यालय लोमान्थाङको प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेश बहादुर अधिकारीद्धारा विधिवत रुपमा उद्घाटन भएपछि स्थानियले गाउँ तहमै उक्त सुविधा पाउने भएका हुन ।  घमी, चराङ, लोमान्थाङ, छोसेर, छोन्हुप र सुर्खाङ गाविसका सर्वसाधारणको  समस्यालाई मध्यनजर गर्दै लोमानथाङमा इलाका प्रशासन कार्यालय सञ्चालन गरिएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेशबहादुर अधिकारीले जानकारी दिए । सरकारले लोमान्थाङमा इलाका प्रशासन कार्यालय स्थापना गरेपछि हप्तादिन लगाएर सदरमुकाम जोमसोम आउनुपर्ने बाध्यताको अन्त्य भएको छ ।
यसअघि लोमान्थाङमा सीमा प्रशासन कार्यालय मार्फत उपल्लो मुस्ताङवासीका दैनिक समस्या समाधान गर्ने प्रयास गरिए पनि सो कार्यालय गत माघमा खारेज भएपछि स्थानियलाई थप प्रभावकारी सेवा उपलब्ध गराउन इलाका प्रशासन कार्यालय स्थापना गरिएको हो । सीमा प्रशासन कार्यालयमा जनशक्ति कम र अधिकार पनि कम हुने भएकाले त्यसबाट स्थानीयको आवश्यकता पूरा गर्न नसकेपछि त्यसलाई हटाइएको थियो ।
इलाका प्रशासन कार्यालय संचालनमा आउँदा दुर्गम क्षेत्रका सर्वसाधारणलाई एउटा सिफारिसका लागि हप्ता दिन लगाएर सदरमुकाम जोमसोम आउनुपर्ने बाध्यता सदाका लागि अन्त्य भएको छ । प्रजिअ अधिकारीले भने । साउन महिनाको अन्तिम हप्तासम्म इलाका प्रशासन कार्यालय संचालनमा ल्याउने भनिएतापनि भौतिक पूर्वाधारका कारण एक महिना ढिलो गरि कार्यालय संलाचनमा ल्याईएको हो । कार्यालय लोमान्थाङमा रहेको आरसियुपिको भवनमा संचालन गरिएको छ ।
यसले २ हजार ७२ वर्ग किमि क्षेत्रफल रहेको उपल्लो मुस्ताङका ६ गाविसका करिब ३ हजार ३ सय जनसंख्या लाभान्वित भएका छन । कार्यालयको उदघाटनको दिनमा छोन्हुप गाविस वडा नं. ६ का याङडोन गुरुङलाई नागरिकता वितरण गरिएको इलाका प्रशासन कार्यालयका प्रमुख जितेन्द्र बलामीले जानकारी दिए । 
इलाका प्रशासन कार्यालयमा शाखा अधिकृतको नेतृत्वमा दुईजना नायव सुब्बा, एकजना सहलेखापाल, एकजना कम्प्युटर अपरेटर, एकजना खरिदार र  एकजना कार्यालय सहयोगीको दरबन्दी स्वीकृत भएको जिल्ला प्रशासन कार्यालय मुस्ताङले जनाएको छ । हाल ३ जना कर्मचारीले कार्यालयको कामकाज सुचारु गरेको र बाँकी कर्मचारीको पदपूर्तिका लागि लोकसेवा आयोगमा पत्रचार गरेको शाखा अधिकृत बलामीले बताए । 
कार्यालयका लागि टेलिफोन, विद्युतजस्ता अति आवश्यकीय वस्तुको व्यवस्थापन पछि सेवा प्रवाह सुरु गरिएको छ । इन्टरनेट, फ्याक्स जस्ता पूर्वाधारको व्यवस्थापनका लागि पहल भईरहेको बताईएको छ ।  
सो क्षेत्रको सुरक्षाका लागि नेपाल प्रहरीको टोली पनि सँगै रहेको छ । जोमसोम देखि ८४ किलोमिटरको दूरीमा पर्ने लोमान्थाङमा इलाका प्रशासन कार्यालय सञ्चालमा आएपछि स्थानीयले नागरिकता, राहदानी, सार्वजनिक मुद्दा मामिला जस्ता सरकारी सेवा सुविधा गाउँ तहमै पाएका छन् । निकट भविष्यमै सो स्थानमा फोटोसहितको मतदाना नामावली दर्ता, बैँकिङ सेवा लगायतका सुविधा उपलब्ध गराउने जिल्ला प्रशासन कार्यालय मुस्ताङले जनाएको छ ।

पीडित छात्राले न्याय पाउनु पर्छः अनेरास्ववियु

डा. बर्माको अभिब्यत्तिको भत्र्सना

मुस्ताङ साप्ताहिक
मुस्ताङ २९ भाद्र
अनेरास्ववियु जिल्ला कमिटि मुस्ताङले जिल्लाको छुसाङ गाविस स्थित जननर्मल आवासिय प्राविमा शिक्षकले विद्यार्थीलाई गरेको यौन शोषणको गम्भिर आपत्ति प्रकट गर्दै घोर भत्र्सना गरेको छ । ज्ञानको मन्दिरमा शिक्षकले विद्यार्थी प्रति गरेको यौन दुब्र्यबहार जस्तो घृणित कार्य शैक्षिक जगतकै कलंक भएको भन्दै अनेरास्ववियुले पीडितलाई न्याय र पीडकलाई यथाशिघ्र कारबहीको दायरामा ल्याउन माग गरेको छ ।

नैतिकताको पाठ सिकाउने शिक्षक अनैतिक बन्दै विद्यार्थी माथि यौन हर्कत गरेको यतिका समय व्यतित भैसक्दा पनि सम्बन्धीत निकाय मौन जस्तै देखिनुले दोषीलाई उन्मुत्ति र पीडित माथि झन पिडा थोपर्ने कार्य भैरहेको अनेरास्ववियुको भनाई छ ।
अनेरास्ववियुले मंगलबार प्रेस विज्ञप्ति जारी गर्दै घटनाको न्यायिक छानविन गरी पीडितलाई न्याय र पीडकलाई कारबाहीको दायरामा ल्याउनु पर्ने बताएको छ ।
साथै विज्ञप्ति मार्फत सो घटनाको बारेमा मुस्ताङ साप्ताहिकले प्रकाशन गरेको समाचार प्रति सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा विरिष्ठ पशु विकास अधिकृत डा. नन्दलाल बर्माले गरेको “नेपालीको बानी हुन्छ” टिप्पणी प्रति अनेरास्ववियु मुस्ताङले गम्भिर आपत्ति जनाउँदै घोर भत्र्सना गरेको छ ।
अधिकृत जस्तो बौद्धिक सर्कलको ब्यक्तिले गम्भिर घटनामा आफ्नो संकीर्ण अभिब्यक्ति दिनुले दोषीलाई उर्जा दिने कार्य भैरहेको र स्वाभिमान नेपालीको भावनामा धावा बोलेको अनेरास्ववियुको ठहर छ । अपत्तिजनक अभिब्यक्ति दिनुले डा. बर्मा प्रति नैतिकताको प्रश्न उब्जिएको छ । साथै उक्त टिप्पणी प्रति डा. बर्माले स्पष्टिकरण दिनुपर्ने बताईएको छ ।

मुक्तिनाथ विकास समितिको आयब्यय सार्वजनिक

मुस्ताङ साप्ताहिक
मुस्ताङ २८ भाद्र
मुक्तिनाथ विकास समिति मुस्ताङले आर्थिक वर्ष २०७२ र ०७३ को आय ब्यय सार्वजनिक गरेको छ । भाद्र २७ गते मुक्तिनाथ विकास समितिका अध्यक्ष तथा प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेश बहादुर अधिकारीको अध्यक्षतामा बसेको मुक्तिनाथ विकास समितिको बैठकले आयब्यय सार्वजनिक गरेको हो ।    आ.व. ०७२÷०७३ मा रसिदबाट प्राप्त ५२ लाख ११ हजार ७ सय ७१, सन विक्रिबाट १२ लाख ७ हजार ३ सय, बैँक ब्याजबाट ३ लाख ८० हजार ४ सय ४४ र गत बर्षको मौज्जात १ करोड ३५ लाख ९१ हजार ५७ रुपैयाँ गरी डलर सटही सहित १ करोड ९३ लाख १० हजार ५ सय ७३ रुपैयाँ आम्दानी भएको छ ।
    त्यसैगरी तलब, भत्ता, कार्यालय संचालन खर्च, सवारी भाडा, बिजुली, सरसफाई, मेला ब्यवस्थापन, बैँक कर, औषधी अक्सिजन, निर्माण, अनुगमन तथा भ्रमण, संचालन मर्मत, फर्निचर, लेखापरिक्षण र विविध गरी १२ लाख ७७ हजार ८ सय ८६ रुपैयाँ खर्च भएको र १ करोड ८० लाख ३२ हजार ६ सय ८७ रुपैयाँ बाँकी मौज्जात रहेको समितिले जनाएको छ ।
    बैठकले मुक्तिनाथ विकास समितिमा कार्यरत कर्मचरी रविन सुवेदी र कुलदेव सुवेदीको करार अवधिको म्याद २०७३ श्रावण देखि एक वर्ष थप गरी रविनलाई मासिक २३ हजार, कुलदेवलाई मासिक १७ हजार र मन्दिरका मुख्य पुजारी कृष्ण प्रसाद सुवेदीलाई मासिक ५ हजार दिने लगायतका निर्णय गरेको प्रजिअ अधिकारीले जानकारी दिए ।
    आ.व. ०७३÷०७४ को प्रस्तावित कार्यक्रम तथा बजेट अन्तर्गत मन्दिरको छाना मर्मत सुधार, धारा तथा धुप बाल्ने ठाउँ निर्माण, सार्वजनिक निर्माण, औषधी अक्सिजन, फर्निचर, तलबभत्ता, कार्यालय सम्बन्धी खर्च, बिजुली, सवारी भाडा, सरसफाई, विविध, लेखापरिक्षण र अनुगमन तथा भ्रमणको लागि ३७ लाख ४५ हजार बजेट बिनियोजन गरिएको बताईएको छ ।

मुस्ताङका होटलमा अनिवार्य गेष्ट ईन्ट्री गर्नुपर्ने

मुस्ताङ साप्ताहिक
मुस्ताङ २७ भाद्र
प्रहरी मेरो साथी कार्यक्रम अन्तर्गत प्रहरी र होटल व्यवसायी बिच सोमबार पुथाङ एयरपोर्ट जोमसोममा अन्तरक्रिया कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ । रोक्न अपराध र विकृति मिलौँ नागरिक र प्रहरी भन्ने उद्घोषका साथ जिल्ला प्रहरी कार्यालय र सामुदायिक प्रहरी सेवा केन्द्रको अगुवाईमा कार्यक्रमको आयोजना गरिएको हो ।
कार्यक्रममा प्रहरी नायव उपरिक्षक हरिहरनाथ योगीले मुस्ताङ सीमावर्ती जिल्ला भएकाले यहाँ मानिसहरु धार्मिक र मनोरञ्जनका लागि मात्र नभई कुनै अपराधिक उद्देश्यले पनि आउने गरेकाले मुस्ताङमा संचालित होटलहरुमा अनिवार्य रुपमा गेष्ट ईन्ट्री रजिष्टारको ब्यवस्था गर्न आग्रह गरेका थिए । साथै उनले होटल व्यवसायलाई मर्यादित बनाउनको लागि अवैध मदिरा बेचबिखनलाई निरुत्साहित गर्दै होटलमा बालश्रमिकको प्रयोग गर्न नहुने बताए ।
संभावित हुन सक्ने घटनालाई नियन्त्रण गर्न बेलुकी १० बजेपछि होटल बन्द गर्न प्रहरीले निर्देशन दिएको छ । साथै जुवातास नियन्त्रण प्रहरीको पहिलो एजेण्डा भएकाले जुवातास खेल्न खेलाउन बन्द गर्न सवैलाई सचेत गराइएको छ ।
कार्यक्रममा बोल्दै उद्योग बाणिज्य संघका अध्यक्ष खगेन्द्र तुलाचन र एयरपोर्टका मुखिया सुकेन्द्र थकालीले नियम पालना गर्न सम्पूर्ण व्यवसायी प्रतिवद्ध रहेको उल्लेख गरे ।
प्रनाउ योगीको अध्यक्षतामा र डमबहादुर धिगांलको संचालनमा सम्पन्न भएको कार्यक्रममा एयरपोर्टका होटल ब्यवसायीहरुको उपस्थिति रहेको थियो ।     

बालबालिकालाई स्टेशनरी वितरण

मुस्ताङ साप्ताहिक
मुस्ताङ २७ भाद्र
महिला तथा बालबालिका कार्यालय मुस्ताङले पुथाङ एयरपोर्टमा रहेको नमुना प्राथमिक विद्यालयका विद्यार्थीलाई स्टेशनरी समान वितरण गरेको छ ।

 भाद्र २९ गते भब्य रुपमा बाल दिवस मनाउने पूर्व निधारित कार्यक्रम अन्तर्गत विद्यार्थीहरुलाई पढाई प्रति प्रेरित गर्न सोमबार नमुना प्राविका बालबालिकालाई स्टेशनरी सामन वितरण गरिएको महिला तथा बालबालिका कार्यालयकी प्रमुख सावित्रा शाहले जानकारी दिईन् ।
    जिल्ला शिक्षा अधिकारी केशरीरमण न्यौपाने, प्रहरी नायव उपरिक्षक हरिहरनाथ योगी, महिला विकास अधिकृत सावित्रा शाह, कृषि विकास बैँकका प्रमुख महेश पौडेल, अनुसन्धान अधिकृत अशोक कार्की, पत्रकार लगायत विद्यालयका शिक्षक शिक्षिकाहरु लगायतको उपस्थितिमा प्राविका ५६ जना विद्यार्थीहरुलाई कापी, सिसाकलम, इरेजर, सापनर गरी ८ हजार ५ सय बराबरको शैक्षिक सामाग्री वितरण गरिएको थियो ।  

थाक ५ गाउँ उद्धार समितिको अध्यक्षमा थकाली

मुस्ताङ साप्ताहिक/मुस्ताङ
थाक पाँच गाउँ उद्धार समितिको अध्यक्षमा आस बहादुर थकाली चयन भएका छन् । थाक पाँच गाउँ अन्तर्गतका जोमसोम, ठिनी, स्याङ, मार्फा, छैरो र चिमाङका स्थानियहरुको भेलाले भाद्र २६ गते थकालीको अध्यक्षतामा १९ सदस्यिय कार्य समिति चयन गरेको हो ।
    समितिको उपाध्यक्षमा सुनिता थकाली, सचिवमा कर्ण थकाली, सहसचिवमा आस बहादुर थकाली र श्यामप्रसाद लालचन रहेका छन् ।
    त्यसैगरी सदस्यहरुमा महेन्द्र थकाली, झिनबहादुर थकाली, सुमित्रा थकाली, कुल थकाली, धन बहादुर थकाली, मदन थकाली, मनकुमारी लामा, चन्द्र बहादुर थकाली, कृष्ण थकाली, आइता थकाली, जेम्स हिराचन, सुर्यमान लालचन, चन्द्रकुमारी हिराचन र फूलमति ज्वारचन रहेका छन् । त्यस्तै थाक पाँच गाउँका गाउँ मुखियाहरु पदेन सदस्य रहेको अध्यक्ष आस बहादुर थकालीले जानकारी दिए ।

जोमसोमको गाउँ परिषद् सम्पन्न

मुस्ताङ साप्ताहिक/मुस्ताङ
विभिन्न योजनाहरुमा बजेट विनियोजन गर्दै जोमसोम गाविसको गाउँ परिषद् आईतवार मुस्ताङको सदरमुकाम जोमसोममा सम्पन्न भएको छ ।
आ.व. ०७३÷०७४ मा जोमसोम गाविस पँुजीगत अनुदान तर्फको अनुमानित आयव्यय विवरण अन्तर्गत मोरग्युङ झोलुंगे पभल म्याचिङ फण्ड, बालबालिका लक्षित कार्यक्रम, पहिला लक्षित कार्यक्रम, आदिवासी जनजाति, दलित, पिछाडिएको क्षेत्र संरक्षण, कृषि सम्बन्धी कार्यक्रम, प्रवद्र्धनात्मक कार्यक्रम र भौतिक पूर्वाधारका योजनामा लगानी गर्न स्थानियले माग गरेका थिए । सो अवसरमा आ.व. ०७४÷०७५ मा आवश्यक योजना तर्जुमा गरिएको थियो ।
चालु आ.व. ०७२÷०७३ मा विभिन्न योजनामा जोमसोम गाविसका लागि ४६ लाख ७७ हजारको बजेट सिलिङ आएको जोमसोमका गाविस सचिव राममणि ढकालले जानकारी दिए । गत वर्ष जोमसोम गाविसका लागि १७ लाख ४० हजार २० रुपैयाँ बजेट विनियोजन भएको थियो ।   

मुस्ताङमा भेटिएको मानव कंकाल १२ सय वर्ष पुरानो

मुस्ताङ साप्ताहिक/मुस्ताङ
जिल्लाको उपल्लो मुस्ताङमा भेटिएको एक मानव कंकाल १२ सय वर्षअघिको भएको पत्ता लागेको छ।
मुस्ताङको सामजोङको एक गुफामा फेला परेको मानव कंकाल ई.स. ८०० को भएको जनाइएको हो। एक महिनाअघि फेला परेको सो कंकाल २० देखि ३४ वर्षबीचको पुरुषको रहेको बताइएको छ।
उक्त अनुसन्धानमा पुरातत्वविद्, मानव कंकाल विशेषज्ञ, प्राचीन डिएनए विशेषज्ञ, मानव जिनोम विशेषज्ञ र प्राचीन धातु तथा कपडा विशेषज्ञहरु संलग्न थिए।
मुस्ताङको सामजोङ इलाकामा सो समूहले केही गुफाहरु उत्खनन् गरेको कुरा ‘द हिमालयन टाइम्स’ले जनाएको छ।
सो अनुसन्धान पुरातत्व विभागसँगको सहकार्यमा भएको जनाइएको छ।

प्रधानध्यापकद्धारा २ कक्षाकी बालिका बलात्कृत !

केशब बि.क.
मुस्ताङ २६ भाद्र

मुस्ताङमा एक शिक्षकले आफ्नै बिद्यालयमा अध्ययनरत बालिकालाई यौन शोषण गरेको पीडित परिवारले बताएको छ ।

फाईल तस्विर

जिल्लाको छुसाङ गाविस स्थित जननर्मल आवासिय प्राविका तत्कालिन प्रधानाध्यापक गुरुप्रसाद सापकोटाले कक्षा २ मा अध्ययन गर्ने १२ वर्षिया बालिकालाई पटक पटक यौन शोषण गरेको पीडित परिवारले दावी गरेका छन् ।
छात्रालाई कोठामा बोलाएर शरिरमा तेल लगाईदिन भन्दै यौन शोषण गर्ने गरेको पिडित बालिकाले बताएकी छन् । पिडित छात्राका अनुसार पिडा सहन नसकि आफु विद्यालय छोडेर जान्छु भन्दा आरोपित प्रधानाध्यापकले विद्यालय छाडेमा पैसा तिर्नुपर्ने भन्दै धम्की समेत दिने गरेको उनको जिकिर छ ।
वि.सं. २०७१ फाल्गुन २० गते विद्यालय भर्ना भई पठनपाठन शुरु गरेकी उनी पिडा खप्न नसकेर २०७२ जेठ महिनामा आफ्नो घर लमजुङ फर्केकी थिइन् । शिक्षक सापकोटा हाल राष्ट्रिय निमावि लोमान्थाङमा सरुवा भएका छन्् । सापकोटा छुसाङबाट लोमान्थाङ सरुवा भएपछि पिडित छात्रा २०७२ भाद्र १ गते देखि पुनः सोही विद्यालयमा फर्किइ अध्ययन गरिरहेकी छन् ।  सानै उमेरमा यौन शोषण भएकाले स्वास्थ्यमा बिभिन्न समस्या देखिएकाले हाल फिस्टेल अस्पतालमा उपचार गराइएको छ । पिडित छात्राले आफ्नो उपचारको सम्पूर्ण क्षतिपूर्ति सहित पीडक शिक्षकलाई कारबाहीको माग गरेकी छन् ।
घरको आर्थिक अवस्था कमजोर भएका कारण पढ्न समस्या भएपछि छुसाङमा रहेको लमजुङ होटलका सञ्चालक आफन्त पर्ने भएकाले उनी लमजुङबाट छुसाङमा बसेर पढ्नका लागि आएकी थिइन् ।
सापकोटाले केही वर्ष अघि सहकर्मी शिक्षिकालाई यौन दुब्र्यबहार गरेको घटना सार्वजनिक भएको थियो । यस बारेमा राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोग क्षेत्रिय कार्यालय पोखरामा उजुरी समेत परेको छ । उजुरी पश्चात घटनाको बारेमा स्थलगत अनुगमन गरी आयोगमा प्रतिवेदन पठाउन सम्बन्धीत निकायलाई निर्देशन दिइसकेको बताईएको छ ।
आयोगको निर्देशन पश्चात जिल्ला शिक्षा कार्यालय, महिला तथा बालबालिका कार्यालय लगायतका सम्बन्धीत निकायले पीडित बालिकाको बयान लिईसकेका छन् । बयानको क्रममा बालिकाले प्रअ सापकोटाबाट आफु पटकपटक बलात्कृत भएको बताएकी छन् ।
उक्त घटना प्रति मानव अधिकार आयोगले अनुसन्धान प्रकृया अगाडी बढाएको छ ।  पीडित बालिकालाई हाल जोमसोम स्थित महिला तथा बालबालिका कार्यालयले आश्रय दिएको छ ।

मार्फामा फालो

केशव विश्वकर्मा
मुस्ताङ २४ भाद्र
थाक पाँच गाउँका स्थानियले परम्परागत रुपमा मनाउँदै आएको ऐतिहासिक फालो पर्व शुक्रवार देखि मार्फा गाउँमा सुरु भएको छ ।हिमालपारीको जिल्ला मुस्ताङको पाँच गाउँका स्थानीयले राजा थोकर्चेनको र राजा कुनारेको पालादेखि मनाउँदै आएको फालो पर्वलाई निरन्तरता दिएका छन् । ऐतिहासिक फालो पर्वमा स्थानियले परम्परागत याक नृत्य, विभिन्न झाँकी, आर्चरी प्रतियोगिता, हाँस्य व्यग्यका साथै थकाली साँस्कृतिक भेषभूषा पहिरन गरी विविध साँस्कृतिक कार्यक्रम सहित मनाउने गर्दछन् ।
थाक– ठिनी, स्याङ, मार्फा, छैरो र चिमाङ गाउँको मौलिक कलासंस्कृतिको संरक्षण र परम्परालाई जोगाउनको लागि थाक पाँच गाउँ उद्धार समितिको ४० औँ वार्षिकोत्सव समारोह २०७३ को अवसरमा विशेष कार्यक्रम सहित फालो पर्व मनाउन लागिएको आयोजक थाक पाँच गाउँ उद्धार समितिका अध्यक्ष ईश्वरलाल हिराचन जानकारी दिए ।
राजा थोकर्चेन र राजा कुनारेको माइती कुटुम्बको सम्बन्ध रही आएको र थाक पाँच गाउँका ति राजाहरुले पाँच गाउलाई एउटै सुत्रमा बाँध्नका लागि फालो पर्व मनाउने प्रचलनको शुरु गरेको र यसलाई निरन्तरता दिँदै आएको स्थानियहरु बताउँछन् ।
फालो पर्व भाद्र २४, २५ र २६ गते गरी तिन दिन सम्म मनाईने बताईएको छ । फाला पर्व अवलोकनका लागि जोमसोम, ठिनी, स्याङ, मार्फा ,चिमाङ, छैरो ,स्याङ र टुकुचे लगायतका स्थानीयहरु मार्फामा आउने गर्दछन् ।
थाक पाँच गाउँ उद्धार समितिको ४० औँ वार्षिकोत्सवको अवसरमा समितिको नयाँ नेतृत्वको चयनका साथै पाँच गाउँको विच भागमा वृक्षारोपण गरिने फलेन्द्र थकालीले जानकारी दिए ।
थाक पाँच गाउँ उदुधार समितिले प्राकृति तथा धार्मिक साँस्कृतिक सम्पदालाई जोगाउन विशेष भूमिका खेलेको र समाजमा भएका विकृति विसंगतिलाई हटाउदैँ थाक पाँच गाउँमा आईपर्ने जुनसुकै समस्याको सबै मिलेर सामना गर्ने कार्य गरिरहेको बताइएको छ ।

मैले छात्रालाई यौन शोषण गरेको छैनः शिक्षक गुरुप्रसाद

मुस्ताङ साप्ताहिक
मुस्ताङ २४ भाद्र
मुस्ताङ साप्ताहिकले भाद्र २१ गते प्रकाशन गरेको “मुस्ताङका शिक्षक गुरुप्रसादले छोडेनन् आफ्नै शिष्य पनि” शिर्षकको समाचारको जननर्मल आवासिय प्रावि छुसाङका तत्कालिन प्रअ गुरुप्रसादले खण्डन गरेका छन् । समाचार खण्डनमा गुरुप्रसादले फरक राजनैतिक विचार भएका तत्वहरुले क्रमश घटनाको एकएक जाल रचि विद्यार्थीलाई उक्साई मैले गर्दै नगरेको कपोकल्पित घटनाको नाटक रचना गरी झुट प्रचार गरिएको असत्य र मनगढन्ते कुरा भएको उल्लेख गरेका छन् ।
तत्कालिन प्रअ सापकोटाले कक्षा २ मा अध्ययन गर्ने १२ वर्षिया बालिकालाई पटक पटक यौन दुब्र्यबहार गरेको खुलासा भएको थियो । सापकोटाले पिडित छात्रालाई अधिकांश समय आफ्नो ब्यक्तिगत काममा लगाउने र यौन शोषण गर्ने गरेको विभिन्न निकायको अनुसन्धान प्रतिवेदनले देखाएको छ ।
मुस्ताङ साप्ताहिकको अनलाइन पेज मुस्ताङ साप्ताहिक ईखबरमा प्रकाशित समाचार प्रति असहमति जनाउँदै शिक्षक गुरुप्रसादले गरेको समाचारको खण्डन तल दिइएको  छ ।

मुस्ताङमा शिक्षा र साक्षरता दिवस मनाइयो

मुस्ताङ साप्ताहिक
मुस्ताङ २३ भाद्र
समृद्ध राष्ट्र निर्माणको लागि, जिवन उपयोगी शिक्षामा लगानी भन्ने उदघोषका साथ मुस्ताङमा बिहीबार एक औपचारीक समारोहका बिच ३७ औ राष्ट्रिय शिक्षा दिवस २०७३ तथा अन्तराष्ट्रिय साक्षरता दिवस मनाइएको छ ।
सदरमुकाम जोमसोमको सभाहलमा जिल्ला शिक्षा समिति मुस्ताङले समारोहको आयोजना गरेको थियो । कार्यक्रमको उदघाटन गर्दै प्रमुख अतिथि सांसद श्रीमाया थकालीले समृद्ध राष्ट्र निर्माणको लागि शिक्षाको गुणस्तर सुधार, जिवनउपयोगी र ब्यवहारीक बनाउनुपर्नेमा जोड दिईन् ।
सो अवसरमा बोल्दै प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेश बहादुर अधिकारीले शिक्षामा भएका विकृति हटाउँदै शिक्षाको गुणस्तर माथि उकास्न शिक्षक, अभिभावक, विद्यार्थी र सरोकारवाला सबै लाग्नुपर्ने बताए ।
कार्यक्रममा निमित्त स्थानिय विकास अधिकारी रविन्द्र तिवारी, जिल्ला शिक्षा अधिकारी केशरीरमण न्यौपाने, नेपाली कांग्रेसका न्हुर्वु गुरुङ, नेकपा एमालेकी सम्झना थकाली, नेकपा माओवादी केन्द्रका विशाल विक, नेरेसो सभापति चन्द्र बहादुर थकाली, पूर्व जिविस सभापति भक्ति हिराचन, नेपाल शिक्षक महासंघ मुस्ताङका अध्यक्ष राजु प्रसाद श्रेष्ठ, संस्थागत विद्यालयको तर्फ वाट चन्द्र बहादुर गुरुङ, नेपाल शिक्षक संघका अध्यक्ष अनन्तराज आचार्य, नेपाल राष्ट्रिय शिक्षक संगठनका अध्यक्ष प्रेम गौतम, अखिल नेपाल शिक्षक संगठनका अध्यक्ष भेषराज बास्तोला र विद्यार्थीको तर्फबाट मनप्रसाद विकले मन्तव्य ब्यक्त गरेका थिए ।
जोमसोम र वरपरका विद्यालयका शिक्षक, विद्यार्थीहरुको सहभागीतामा जोमसोम एयरपोर्ट बजारमा निकालीएको ¥याली जोमसोम सभाहलमा पुगेर सभामा परिणत भएको थियो । सो कार्यक्रममा उत्कृष्ट शिक्षक, विद्यार्थी र शिक्षा सेवीहरुलाई सम्मान गरिएको थियो ।
सो अवसरमा जनहित उमावि, धौलागिरी आवासिय मावि र जनकल्याण निमाविका विद्यार्थीहरुले साँस्कृतिक कार्यक्रम प्रस्तुत गरेका थिए । कार्यक्रम नि.स्थाविअ रविन्द्र तिवारीको अध्यक्षता र लक्ष्मण देवकोटाको सञ्चालनमा संम्पन्न भएको थियो ।

मुस्ताङमा निजामति सेवा दिवस मनाईयो

मुस्ताङ साप्ताहिक
मुस्ताङ २२ भाद्र
सेवा मैत्री र जवाफदेहि प्रशासन संघियतामा सुशासन भन्ने मुल उदघोष सहित आधिकारीक ट्रेड युनियन (सिबिए) मुस्ताङले निजामति सेवा दिवस मनाएको छ । सिबिए मुस्ताङको आयोजनामा विविध कार्यक्रम सहित बुधवार जोमसोममा १३ औँ निजामति सेवा दिवस मनाइएको हो ।सो अवसरमा मुस्ताङ जिल्ला अस्पतालका बिरामीलाई फलफुल वितरण गरी जिविसको सभाहलमा कविता वाचन प्रतियोगिताको अयोजना र प्रभातफेरी कार्यक्रम सहित दिवस मनाइएको थियो ।
कार्यक्रमको उद्घाटन गर्दै सांसद श्रीमाया थकालीले कर्मचारीहरुले राज्यको निर्देशनलाई सहि ढंगले पालना गर्दै सुविधा संगसंगै दायित्व बोध गर्नुपर्ने बताउँदै कोही पनि आफ्नो जिम्मेवारीबाट पन्छिन नहुने बताईन् । राजनैतिक दल र निजामति कर्मचारी एकअर्काका परिपुरक भएको भन्दै सांसद थकालीले राजनैतिक परिवर्तन संगै जिम्मेवारी पनि थपिदै गएकाले विधिको शासन अनुरुप कार्य सम्पादन गर्न आग्रह गरिन् । साथै समयानुसार राजनैतिक दल तथा कर्मचारीहरु परिवर्तन हुन नसकेकाले विगतको समिक्षा गर्दै वर्तमानलाई सुधार गर्दै जानुपर्ने उनको भनाई थियो ।
त्यसैगरी कार्यक्रममा बोल्दै प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेश बहादुर अधिकारीले निजामति सेवा दिवसको आदर्श भनाई प्रति लाग्दै आफ्नो काम कतव्र्य र सेवा प्रति प्रतिवद्ध हुन सबैलाई आग्रह गरे । विधिको शासन पालना गर्दै नियत सफा राखे कसैसंग डराउनु नपर्ने बताउँदै प्रजिअ अधिकारीले कानुनमा प्रतिवद्ध रहि कार्य सम्पादन गर्नुपर्ने बताए ।
कार्यक्रममा निमित्त स्थानिय विकास अधिकारी रविन्द्र तिवारी, सिबिए सदस्य भेषराज रेग्मी, जिल्ला शिक्षा अधिकारी केशरीरमण न्यौपाने, नेपाली काँग्रेसका कार्यवाहक सभापति न्हुर्वु गुरुङ, नेकपा एमालेकी सम्झना थकाली, नेकपा माओवादीका विशाल विक, जनहित उमाविका प्रअ रामचन्द्र अधिकारी, निजामति कर्मचारी संगठन मुस्ताङका अध्यक्ष मोतिलाल चपाई लगायतले मन्तव्य व्यक्त गरेका थिए ।
सो अवसरमा आयोजना गरिएको कविता वाचन प्रतियोगितामा सहभागि ५ जना मध्ये लक्ष्मण देवकोटा प्रथम, शोभा पुन द्धितिय र हिमकुमारी पुनले तृतिय स्थान हासिल गरेकी छन् ।
कार्यक्रममा अवकास प्राप्त कर्मचारीहरु मान बहादुर कार्की, च्याम बहादुर गुरुङ, फलेन्द्र थकाली, उत्तम कुमार नेपाल, इन्द्रसिंह पूर्जा र गोमा केसी थकालीलाई प्रशंसा पत्र र दोसल्लाद्धारा सम्मान गरिएको थियो ।
त्यसैगरी कविता वाचन प्रतियोगिता र निजामति दिवसको पूर्वसन्ध्यामा आयोजना गरिएको मैत्रीपूर्ण फुटबल खेल र २०० मिटर दौड प्रतियोगिताका विजयी सहभागिलाई पुरस्कार वितरण गरिएको थियो ।
आधिकारीक ट्रेड युनियनका सदस्य भेषराज रेग्मीको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रमको स्वागत नारायण प्रसाद ढकाल र संचालन हिमकुमारी पुनले गरेकी थिइन् ।       
  

मैत्रीपूर्ण फुटबल खेलमा सिबिए बिजयी

मुस्ताङ साप्ताहिक संवाददाता
मुस्ताङ २१ भाद्र
    निजामति कर्मचारी दिवसको अवसरमा मंगलबार आधिकारिक ट्रेड युनियन (सिबिए) मुस्ताङले आयोजना गरेको सिडिओ एघार भर्सेस सिबिए एघार बिच भएको मैत्रीपूर्ण फुटबल प्रतियोगितामा सिबिए बिजयी भएको छ ।
    सिबिए एघारले सिडिओ एघारलाई ३ का बिरुद्ध ६ गोल गर्दै बिजयी भएको हो । सिबिएको तर्फबाट पहिलो गोल नारायण ढकाल, दोस्रो प्रकाश डाँगी, तेस्रो चौँथो र छैठौँ गोल डा.आश्विन थकाली र पाँचौ गोल अर्जुन गुरुङले हानेका थिए । त्यस्तै सिडिओको तर्फबाट महेश पौडेल र राजकुमार नेपालीले गोल हानेका थिए ।
    सोही अवसरमा आयोजना गरिएको कार्यालय प्रमुखहरुको २०० मिटर दौडमा प्रहरी नायव उपरिक्षक हरिहरनाथ योगीले ३६ सेकेण्डमा दौड पुरा गर्दै प्रथम भएका छन् । त्यस्तै द्धितिय कृषि विकास बैँकका प्रमुख महेश पौडेल र तृतिय जिल्ला शिक्षा अधिकारी केशरीरमण न्यौपाने भएका छन् ।
    त्यसैगरी अन्य कर्मचारी बिच भएको २०० मिटर दौडमा नवराज शर्मा प्रथम, रविन पाइजा द्धितिय र राजु नेपालीले तृतिय स्थान हासिल गरेका छन् । त्यस्तै महिला कर्मचारी बिचको २०० मिटर दौडमा कालिका चौधरी प्रथम, अनिसा आचार्य द्धितिय र सिर्जना खड्का तृतिय भएका छन् । 
    उल्लेखित कार्यक्रम अन्तर्गत भोली बुधवार प्रभात फेरी कार्यक्रम, जिल्ला अस्पतालका बिरामीलाई फलफुल वितरण र कविता प्रतियोगिता संचालन गरिने सिबिए सदस्य राजु नेपालीले जानकारी दिए । 
   

मुस्ताङका शिक्षक गुरुप्रसादले छोडेनन् आफ्नै शिष्य पनि

केशव बिश्वकर्मा
मुस्ताङ २१ भाद्र
गुरुले ज्ञानगुनका कुरा सिकाउलान् भनि विद्यालय गएकी एक बालिका गुरु नै चरित्रहीन भएपछि यौनको शिकार बनेकी छन् । विद्यालयमा उज्जवल भविष्य वनाउन गएकी बालिका गुरुद्वारा यौन शोषणमा परेको सुन्दा किशोरीका परिवार स्तब्ध भएको छ ।

मुस्ताङमा एक शिक्षकले एक बालिकालाई लामो समय सम्म यौन शोषण गरेपछि विभिन्न समस्या झेल्दै जीउन बाध्य भएकी छन् । जिल्लाको छुसाङ गाविस स्थित जननर्मल आवासिय प्राविका तत्कालिन प्रअ गुरुप्रसाद सापकोटाले आफ्नै विद्यार्थीलाई लामो समय सम्म यौन शोषण गरेका हुन् ।
तत्कालिन प्रअ सापकोटाले कक्षा २ मा अध्ययन गर्ने १२ वर्षिया बालिकालाई पटक पटक यौन दुब्र्यबहार गरेको खुलासा भएको छ । सापकोटाले पिडित छात्रालाई अधिकांश समय आफ्नो ब्यक्तिगत काममा लगाउने र यौन शोषण गर्ने गरेको खुलासा भएको हो ।
निज प्रअले छात्रालाई कोठामा लैजाने र शरिरमा तेल लगाईदिन लगाउने, मुखमा चुम्बन गर्ने, कपाल सुमसुम्याउने, संवेदनशील अङ्ग मुसार्ने र यौन शोषण गरेको पिडितले बताएकी छन् ।
एक दिन पानी परेको बेला हेडसरले राती हामी सबै केटी साथीहरुलाई अफिस कोठामा सुत्न डाक्नु भयो । अनि हामी सुत्न गयौँ । सुतेको केही समयपछि मलाई उहाँको कोठामा डाक्नु भयो । निद्रा लागेको छ भन्दा उहाँ आफैले मलाई भित्र आफ्नो कोठामा तानेर लानुभयो । सरको नाङ्गो शरिरमा तेल दल्न लगाउनु भयो । त्यसपछि म बेहोस भएँ केके ग¥यो मलाई थाहा भएन् । पिडित छात्राले बताएकी छन् ।
अरु साथीलाई चौरमा पिटी खेल्न लगाउने, मलाई कोठा सफा गर्न बोलाउने र गिलासमा हर्लिक्स घोलेर खान दिने र खाई सकेपछि म लट्ठ परि बेहोस हुन्थे अनि यस्तै हर्कत गर्ने गर्नुहुन्थ्यो पीडित छात्राले बताइन् ।
पिडित छात्राका अनुसार पिडा सहन नसकि आफु विद्यालय छोडेर जान्छु भन्दा निज प्रअले विद्यालय छाडेमा पैसा तिर्नुपर्ने भन्दै डर धम्की देखाउने गर्दथे । वि.सं. २०७१ फाल्गुन २० गते विद्यालय भर्ना भई पठनपाठन शुरु गरेकी छात्रा पिडा खप्न नसकी २०७२ जेठ महिनामा आफ्नो घर लमजुङ फर्केकी थिइन् ।
सानै उमेरमा यौन शोषणमा परेकाले पिडित छात्राको योनीबाट सेतो पानी बग्ने, पिसाब पोल्ने र अध्याधिक पिडा हुने जस्ता संक्रमण देखिएकाले हाल फिस्टेल अस्पतालमा स्त्रीरोग विशेषज्ञ डा.गोमा तुलाचनबाट उपचार गरी औषधी सेवन गरिरहेकी छन् ।
पिडित छात्राले आफ्नो उपचारको सम्पूर्ण क्षतिपूर्ति सहित पिडक शिक्षकलाई कारबाहीको माग गरेकी छन् । हाल पिडक शिक्षक सापकोटा राष्ट्रिय निमावि लोमान्थाङमा सरुवा भई अध्यापन गराइरहेका छन् । तत्कालिन प्रअ गुरुप्रसाद सापकोटा छुसाङबाट लोमान्थाङ सरुवा भएपछि पिडित छात्रा २०७२ भाद्र १ गते देखि पुनः सोही विद्यालयमा फर्किइ अध्ययन गरिहेकी छन् । 
घरको आर्थिक अवस्था कमजोर भएका कारण पढ्न समस्या भएपछि छुसाङमा रहेको लमजुङ होटलको साहुनी आफ्नो बजै नाता पर्ने भएकाले उनी लमजुङबाट छुसाङमा बजैकोमा बसि पढनको लागि आएकी थिइन् ।
पिडक शिक्षक गुरुप्रसाद सापकोटा केही वर्ष अघि सहकर्मी शिक्षिकालाई यौन दुब्र्यबहार गरेको घटनामा मुछिईसकेका छन् । विद्यार्थीलाई नैतिकताको ज्ञान दिने शिक्षक आफै शिक्षकको नाममा कलंक बन्दै विद्यार्थीलाई यौन शोषण गरेको यतिका समय बितिसक्दा पनि सम्बन्धित निकाय मुखदर्शक बनेको छ ।
पटक पटक सहकर्मी र विद्यार्थी किशोरी माथि गिद्धे दृष्टि लगाउने चरित्रहीन शिक्षकलाई कारबाहीको पहल नगरी शिक्षकको रुपमा कायम गरिनुले दोषीलाई उन्मुक्ति दिने काम भैरहेको स्थानियले बताएका छन् ।
राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोग क्षेत्रिय कार्यालय पोखरामा उजुरी परे पश्चात घटनाको बारेमा स्थलगत अनुगमन गरी आयोगमा प्रतिवेदन पठाउन सम्बन्धीत निकायलाई निर्देशन दिइसकेकाले सरोकारवाला निष्क्रिय हुन नहुने बताइएको छ ।